آکادمی هنرهای فیلم و تلویزیون بریتانیا (Bafta) پس از اعلام نامزدهای BAFTA 2020 مورد انتقاد قرار گرفت. با نگاهی به لیست نامزدهای جوایز بفتا 2020 میبینیم که توجه به رنگینپوستان و اقلیتها حتا کمتر از گذشته هم شده است. به همین خاطر منتقدان این جشنواره، آکادمی را متهم میکنند که در جهت مناسب برای از میان بردن نژادپرستی تلاش نمیکند.
اگرچه داشتن نگاهی اینچنین میتواند خود یک نوع تلاش برای نژادپرستی باشد، اما در حال حاضر فرهنگ دنیا به این موضوع توجهی ندارد. بلکه معمولا منتقدان برای جشنوارهها و جوایز مختلف خط و نشان میکشند که باید حداقل چند نفر سیاهپوست را نامزد کنند. اما به چه بهانه یا قیمتی؟ ظاهرا اهمیت چندانی ندارد.
در میان 20 بازیگر مهم امسال که نامزد دریافت جایزه بفتا شدهاند، هیچ بازیگر رنگینپوستی حضور ندارد. در حالی که «سینتیا اریوو»، «جنیفر لوپز»، «ادی مورفی» و «آکوافینا» میتوانستند در این رشتهها حداقل نامزد شوند. بفتا سال گذشته هم در همین زمینه مورد انتقاد قرار گرفته بود، اما ظاهرا حاضر نیست رویهی خود را برای خوشایند این منتقدان تغییر دهد.
در سال 2018 گزارشی منتشر شد که نشان میداد در این سال 94 درصد همهی نامزدهای جشنواره بفتا سفیدپوست بودهاند. امسال هم تنها رشتهای که در آن بازیگری رنگینپوست دیده میشود، رشتهی ستارهی نوظهور EE است که در آن «مایکل وارد»، «کلوین هریسون جونیور» و «آکوافینا» نامزد شدهاند.
هشتگ #BAFTAsSoWhite از صبح امروز در فضای مجازی در اعتراض به این موضوع راه افتاده است.
اما این موضوع احتمالا توسط مردم به گونهای متفاوت دیده میشود. تقریبا میشود گفت که همهی واکنشها حاکی از نارضایتی مردم از آکادمی و برگزارکنندگان این جشنواره است. البته آنها نمیدانند که انتخاب نامزدها توسط آکادمی صورت نگرفته و در واقع برایند نظرات اعضای هیئتی متشکل از 6500 نفر بوده است.
مردم در حالی به بفتا حمله میکنند که «آماندا بری» رییس هیئت مدیرهی آن گفته است:
عدم تنوع در نامزدهای امروز بسیار ناامیدکننده است. فعالیتهای سالانهی ما رشتههای زیادی دارد که به گوناگونی توجه میکنند.
او همچنین گفته که «واضح است که کارهای بسیار بیشتری باید انجام داد و ما برنامه داریم که تلاشهای خود را برای به وجود آوردن تغییرات واقعی دو برابر کنیم و به پشتیبانی و ترغیب صنعت به درک اهمیت این موضوع با قدرت بیشتری ادامه خواهیم داد.»
در هر رشته، 100 متخصص لیست اولیهی نامزدها را انتخاب میکنند و سپس، اعضای آکادمی هنرهای فیلم و تلویزیون بریتانیا با استفاده از این لیست به گزینههای مد نظر خود رای میدهند. اعضای این آکادمی باید سالیانه 450 پوند حق اشتراک بپردازند.
در سال 2017 بفتا آماری را منتشر کرد که نشان میداد 43 درصد از اعضای آن را زنان تشکیل میدهند و تنها 18 درصد را اقلیتها تشکیل دادهاند. میانگین سنی اعضای آکادمی هم 44 سال اعلام شده بود.
در کنار این، میتوان به عدم حضور کارگردانهای زن در بخش بهترین کارگردانی یا حتا بهترین فیلم اشاره کرد. «گرتا گرویگ» (Greta Gerwig) به خاطر کارگردانی Little Women باز هم از نامزدی در رشتهی بهترین کارگردانی جا ماند. رشتهای که همهی صندلیهای نامزدی آن را مردان اشغال کردهاند. کارگردان فیلم Marriage Story یعنی Noah Naumbach نیز نه در بخش بهترین کارگردانی و نه در بخش بهترین فیلم حضور نیافته است.
در حالی که برخی از منتقدان ایرادات بیشتری به نامزدهای اعلام شده توسط بفتا وارد میکنند و عدم حضور «رابرت دنیرو» در بخش بهترین بازیگری را مثال میزنند، فیلم تحسین شدهی The Souvenir به کارگردانی «جوانا هاگ» کاملا نادیده گرفته شده است.
اما از طرف دیگر، «جوکر» 11 بار نامزد بفتا میشود، آن هم در حالی که نقدها میگویند این فیلم «خالی» است و «ناامیدکنندهترین فیلم سال» گذشته بوده است. این بار رای دهندگان بفتا نگاهی به نقدها نداشتهاند و با بیتوجهی فیلم جوکر را در میان نامزدهای برتر بفتا 2020 قرار دادهاند تا این فیلم با شکستن رکورد بیشترین نامزدی بفتا برای یک فیلم در ژانر ابرقهرمانی حداقل در تاریخ این جوایز جاودانه شود.
انگار اعضای آکادمی بریتانیا برخلاف رقبای آمریکایی خود (که مشترکات زیادی دارند) توجه چندانی به نظرات مخالف ندارند و اساسا کار خود را میکنند. اما در همهی شرایط این تصمیمها نمیتواند خروجی مناسبی داشته باشد. گاهی لازم است به تفاوتها هم دقت شود، گاهی لازم است تنوع نیز مد نظر قرار بگیرد. اگرچه رویهی اسکار در سالهای اخیر کمی نگرانکننده است، اما این مقاومت بفتا هم در صورت شکستن، عواقب چندان خوشایندی نخواهد داشت.
جوایز بفتا 2020 در تاریخ 2 فوریه یعنی 13 بهمن امسال برگزار میشود.