حمایت از صنعت بازی در کارزاری علیه مانع افزایی بنیاد ملی بازی‌ها در ایران

در پی افزایش نگرانی‌های بازی‌سازان و فعالان صنعت بازی نسبت به عدم حمایت بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای از بازی‌سازان و نیز مانع تراشی‌های این نهاد برای انتشار بازی‌های ایرانی، یک کارزار اینترنتی با هدف حمایت از صنعت بازی شکل گرفته و در حال رشد است. پیش از این عده‌ای از بازی‌سازان مستقل اقدام به راه‌اندازی یک کارزار مشابه کرده بودند که تعداد زیادی از فعالان صنعت نیز آن را امضا کردند. این بار این حرکت به صورت هدفمند و با یک بیانیه دقیق همراه شده است.

محمد امین شهیدی یکی از بازی‌سازان مطرح ایران رسما این کارزار را آغاز کرده است. او در متنی که در توییتر خود منتشر کرده نوشته است:

می‌بینیم که معاونت نظارت بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای، به شکل عجیبی در حال مانع تراشی برای ساخت و انتشار بازی‌های ویدئویی است.

این موضوع به سخت‌گیری‌های عجیب و غیرمنطقی بنیاد به موارد موسوم به «ممیزی» در انتشار بازی‌های ویدئویی در ایران اشاره دارد که از سال گذشته آغاز شد و در انتهای سال اوج گرفت. این موضوع با انتشار خبر رسمی اضافه شدن مجوز انتشار به ملزومات انتشار بازی با واکنش منفی اغلب فعالان صنعت همراه شد.

این در حالی است که در سال‌های گذشته و در مدیریت پیشین بنیاد، اخذ مجوز پیش از انتشار بازی ضروری نبود. در واقع مسئولین وقت خودشان بر این امر اصرار داشتند که مجوز برای تسهیل روند ساخت و انتشار بازی‌ها از مراحل انتشار یک بازی در ایران حذف شود.

امین شهیدی ادامه می‌دهد:

اگر هر استودیویی که به بازیش گیر داده‌اند، موارد ممیزی که برایشان ارسال شده را منتشر کند، قطعا در فضای عمومی جار و جنجال خواهد شد.

پیش از این نیز گزارشی در سایت پیوست با اشاره به همین موضوع، از انتشار نامه‌ای از سوی بنیاد خطاب به سایت‌های دانلود و خرید بازی‌های آنلاین خبر داده بود. در این نامه تایید نشده، «بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای به سایت‌های دانلود و فروش بازی اعلام کرده که کلیه بازی‌های خارجی و داخلی در کشور باید از وزارت ارشاد مجوز دریافت کنند.»

به باور بازی‌سازان جدا از لطمه‌ای که این دستور جدید به کسب و کارهای این حوزه و گیمرها وارد می‌کند این پرسش بر جای خود باقی است که آیا امکان اجرای این قانون برای بازی‌های خارجی حقیقتا وجود دارد.

بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای صحت این نامه را رد یا تایید نکرده است. ادامه گزارش پیوست اما به موضوع ممیزی‌ها و مشکلاتی که برای بازی‌های ایرانی به وجود آورده است می‌پردازد. یکی از این موارد بازی «فرزندان مورتا» است که مدت کوتاهی پس از انتشار در فروشگاه هیولا توسط بنیاد ممنوع اعلام شد.

سازندگان این بازی اما برای اخذ مجدد مجوز انتشار آن دست به کار شدند و بازی را اصلاح کردند. تا این‌که این بازی در آستانه سال جدید دوباره در فروشگاه هیولا عرضه شد. لیست کاملی از تغییرات این بازی برای جلب نظر مسئولان معاونت نظارت بنیاد منتشر نشده است.

امضای کارزار حمایت از صنعت بازی

بیانیه‌ی منتشر شده بازی‌سازان که در سه بند اصلی تنظیم شده است، از لزوم حمایت از صنعت بازی در مقابل کارشکنی‌ها و سیاست‌گذاری‌های غیرتخصصی بنیاد حکایت دارد. «محدودیت‌های پولی و بانکی و تحریم‌های ظالمانه از یک طرف و سیاست‌گذاری‌های اشتباه و غیرتخصصی، نگاه دستوری و نبود اعتماد به بخش خصوصی از طرف دیگر دست به دست هم داده تا تیشه به ریشه این صنعت زده و سهم بازار داخل را کوچک‌تر کند و باعث غلبه بازی‌های خارجی و مهاجرت متخصصان شود.»

جمعی از فعالان حوزه بازی‌های رایانه‌ای در ایران، با انتشار این بیانیه ضمن ابراز نگرانی از خطر نابودی صنعت بازی‌های رایانه‌ای در ایران به برخی مشکلات و راهکارها اشاره می‌کنند.

از مواردی که در این بیانیه به آن‌ها اشاره شده است، می‌توان به «عدم اعتماد به تولید داخل و ایجاد ساختارهای نظارتی دست‌و‌پاگیر» و «حذف تنوع فرهنگی از بازی‌های تولیدی و مکتوب نبودن معیارهای ممیزی» اشاره کرد. همین موضوع را عقیل منصوری معاونت جدید نظارت بنیاد در گفتگو با بازینامه تلویحا تایید کرده بود. عدم شفافیت در موارد ممیزی یکی از مسائلی بود که خبرنگاران پیش از این هم از آن ابراز نگرانی کرده بودند.

به عنوان مثال نمایش اندکی مو در کاراکتر کارتونی زیر تیغ ممیزی بنیاد قرار می‌گیرد و عملاً بازی‌سازان چاره‌ای جز حذف زنان از محصولات تولیدی خود نخواهد داشت.

تنظیم کنندگان این بیانیه همچنین برای خروج از این مشکلات راهکارهایی را هم پیشنهاد داده‌اند. از این موارد می‌توان به «استفاده از روش‌های استاندارد بین‌المللی» و «عضویت نمایندگان کمیسیون بازی‌های رایانه‌ای سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور در کارگروه‌های نظارت» و «تدوین آیین‌نامه ممیزی جهت جلوگیری از برخوردهای سلیقه‌ای» اشاره کرد.

امضای این بیانیه و حمایت از کارزا به راه افتاده می‌تواند قدم مهمی از سوی جامعه بازی‌سازی در راستای احیای این صنعت و جلوگیری از نابودی قریب‌الوقوع بازی‌سازی در ایران باشد.

بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای هنوز واکنشی رسمی به این کارزار نشان نداده است. امین شهیدی در توییتر خود نوشته است:

از روز اول این بیانیه تا الان، زیاد اذیتم کردند ولی خب به قول [محمد زهتابی] باید هزینه داد.

تا کنون بیش از 360 نفر این کارزار را با امضای خود حمایت کرده‌اند.

شما هم می‌توانید به این جمع بپیوندید: https://www.karzar.net/game-industry