جشنواره فیلم فجر بدون شک مهمترین رویداد فرهنگی سالانه در کشور است. رویدادی که به مدد دههی فجر انقلاب اسلامی هر سال در ایام دهه فجر در بهمن ماه برگزار میشود و این برگزاری به نوعی تعیینکنندهترین شرح وضعیت از سینمای ایران است. سینمایی که هر سال با جشنواره فیلم فجر شروع میشود و با آن پایان مییابد. فیلمسازان از طرفی برای حضور در جشنواره تلاش میکنند و در ماههای منتهی به ارسال آثار به تکاپو میافتند و بعد تا سال آینده وضعیت سینمای ایران برایند فیلمهای حاضر در این جشنواره است. جشنواره فیلم فجر در 1396 به سی و ششمین ایستگاه خود رسیده و تا چند روز دیگر مرحلهی نهایی آن هم آغاز به کار میکند. در آستانهی اکران فیلمهای جشنواره در گیمنیوز نگاهی داریم به مهمترین حواشی این جشنواره، تقویم برگزاری، مهمترین فیلمها و برنامهی گیمنیوز برای پوشش کامل فیلمهای جشنواره. در ادامه با ما همراه باشید.
جشنواره سی و ششم نسبت به گذشته افت شدیدی را شاهد بوده است. عدهای این موضوع را به خاطر مدیریت ناصحیح و شرایط نامساعد فیلمسازی در سالی که گذشت میدانند. به واقع هم باید اذعان داشت که در سال 96 اندک فیلمهای خوبی به ساخت نهایی رسیدند. در همین حال برخی از فیلمهایی که سال گذشته از جشنواره انصراف داده بودند در فیلم فجر سی و ششم هم شرکت کردند. دبیر جشنواره، ابراهیم داروغه زاده امسال دو فیلم «امپراطور جهنم» و «شعلهور» را که سال گذشته هم به دبیرخانه جشنواره ارسال شده بودند در این جشنواره شرکت داده. کاری که به طور قطع خلاف اساسنامهی برگزاری جشنواره فیلم فجر است. با این حال دبیر جشنواره میتواند برای فیلمهایی استثنا قائل شود. مشکل اینجا است که فیلم «آشغالهای دوستداشتنی» محسن امیریوسفی که حالا برای چندمین بار است برای حضور در جشنواره اقدام میکند و پیشبینی میشد امسال با برطرف شدن مشکلات ممیزی این فیلم شانس حضور در جشنواره را داشته باشد، شامل این استثنا نشده و همچنان از حضور در مهمترین رویداد سینمایی سال محروم است.
همهی این حواشی پیوند میخورد به غیبت معنادار بسیاری از مهمترین سینماگران کشور که هر کدام به دلیلی در این دوره از جشنواره حاضر نشدند. مانی حقیقی و محمدرضا هنرمند غایبانی هستند که مدتها قبل از برگزاری جشنواره غیبتشان مشخص بود. عبدالرضا کاهانی هم دیگر فیلمسازی است که امسال فیلمی به جشنواره ارائه نکرده. کاهانی مدتها است درگیر دریافت مجوز فیلم «ارادتمند، نازنین، بهاره، تینا» است. دو کارگردانی که نتوانستند فیلمهای خود را امسال به جشنواره برسانند یعنی «کمال تبریزی» و «رسول صدرعاملی» هم در هیئت داوران جای داده شدند تا غیبت آنها کمتر احساس شود.
هیئت داوران جشنواره امسال متشکل از بهرام بدخشانی، کمال تبریزی، حسن خجسته، خسرو دهقان، رسول صدرعاملی، فرشته طائرپور و محمدرضا فروتن است. فیلمهای بخش مسابقهی جشنواره امسال را هیئت انتخابی متشکل از محمود اربابی، احمد امینی، مجید رضابالا، پوران درخشنده، سید جمال ساداتیان، حسین کرمی و محمدهادی کریمی انتخاب کردند و هیئت داوران باید فیلمها را تماشا و در مورد آنها قضاوت کنند تا در نهایت بهترینهای سینمای ایران معرفی شوند. اسامی فیلمهای راه یافته به بخش مسابقه سودای سیمرغ را اینجا در گیمنیوز میتوانید بخوانید.
در جشنواره امسال، بخش فیلمهای اول (نگاه نو) و هنر و تجربه وجود ندارد و اکران خارج از مسابقه هم منتفی است. دبیرخانهی جشنواره با این کار سعی کرده جشنوارهی گسترده شدهی فیلم فجر را امسال اندکی کوچکسازی کند و از حواشی و معضلات آن بکاهد. طبق اعلام دبیر جشنواره «نیما کرمی» وظیفهی اجرای افتتاحیهی این جشنواره را بر عهده دارد و اختتامیه را هم مجری محبوب «رضا رشیدپور» اجرا خواهد کرد. جشنواره فیلم فجر امسال 12 بهمن آغاز به کار میکند و 21 بهمن ماه به کار خود پایان میدهد.
امسال برای اولین بار قرار است در گیمنیوز هر روز دو فیلم را مورد نقد و بررسی قرار دهیم. این اتفاق همزمان با اکران فیلمها میافتد و هر روز دو فیلم از جشنواره مورد نقد قرار میگیرند. متاسفانه تقویم گیمنیوز با اکران فیلمها در پردیس ملت و کاخ جشنواره همزمان نیست، اما سعی شده همهی فیلمهای اکران شده مورد بررسی قرار بگیرند. پیش از اینکه برنامهی نقد و بررسی فیلمهای جشنواره فیلم فجر سی و ششم شروع شود اما باید مهمترین فیلمهای امسال این جشنواره را با هم مرور کنیم.
مهمترین فیلمهای جشنواره فیلم فجر:
به وقت شام
فیلم مهم «ابراهیم حاتمی کیا» که حاصل همکاری دوبارهی او بابک حمیدیان و اولین همکاریش با ستارهی این روزهای سینما یعنی هادی حجازی فر است. فیلم داستان هواپیمای کمکی ایران به سوریه است که در فرودگاه دمشق با یک حمله تروریستی مواجه میشود. به وقت شام را حاتمی کیا نوشته و کارگردانی کرده و مدیر فیلمبرداری این فیلم مهدی جعفری است. بدون شک یکی از مهمترین فیلمهای حاضر در جشنواره است و البته باید دید که چقدر میتواند در جلب رضایت مخاطب و منتقدان موفق عمل کند.
مغزهای کوچک زنگزده
«هومن سیدی» یکی از مهمترین کارگردانان جوان سینمای ایران است که امسال هم با فیلم خود در جشنواره فجر حاضر شده و یکی از شانسهای اصلی برنده شدن جوایز محسوب میشود. البته پیش از دیدن مغزهای کوچک زنگزده نمیشود در مورد آن قضاوت کرد اما اگر بخواهیم از سابقهی این نویسنده و کارگردان خوشفکر و خوشسلیقه قضاوت کنیم، فیلم سیدی حداقل در بخشهای فنی مستعد سیمرغ است. نوید محمدزاده، نازنین بیاتی و فرهاد اصلانی مهمترین چهرههای حاضر در فیلم هومن سیدی هستند که جلوی دوربین پیمان شادمانفر حاضر شدهاند.
امپراطور جهنم
فیلم «پرویز شیخطادی» از استثنائات جشنوارهی امسال است. و البته یکی از مهمترین آثار این جشنواره مخصوصا از حیث بازیگران حاضر در این فیلم. وقتی استاد علی نصیریان در یک فیلم ایفای نقش کرده باشد این فیلم حتما قابل اهمیت است. فرخ نعمتی و سعید راد هم دیگر بازیگران این فیلم هستند. داستان فیلم در مورد تروریستها و داعش است.
بمب، یک عاشقانه
فیلم «پیمان معادی» که ابتدا نام مانی حقیقی را به عنوان تهیهکننده در تیتراژ داشت، یکی از فیلمهای مهم جشنوارهی امسال است. معادی که در کنار لیلا حاتمی در فیلم خودش بازی کرده، اولین تجربهی کارگردانیاش را به جشنواره فیلم فجر آورده است و مخاطب را با این فیلم به موشکبارانهای دههی شصت تهران میبرد. داستان فیلم عاشقانه است و استاد محمود کلاری مدیر فیلمبرداری این فیلم است و به این ترتیب میشود انتظار سیمرغهایی غیرمنتظره و منتظره را برای این فیلم داشت.
شعلهور
«حمید نعمتالله» با این فیلم در جشنواره حاضر است. امین حیایی تکستارهی فیلم نعمتالله است. داستان از این قرار است که احساس سرخوردگی و عدم موفقیت شخصیت اصلی برای او آغازگر ماجراهایی میشود. فیلمنامهی شعلهور را نعمتالله با همکاری هادی مقدمدوست نوشته و فیلم را روزبه رایگا فیلمبرداری کرده است.
سرو زیر آب
«محمد علی باشهآهنگر» یکی از مهمترین فیلمهای امسال را به جشنواره آورده. بسیاری معتقدند که فیلم سرو زیر آب میتواند بخت اصلی دریافت جوایز مهم جشنواره امسال باشد. در این فیلم که بابک حمیدیان، مینا ساداتی، مسعود رایگان، هومن برق نورد، رضا بهبودی، همایون ارشادی، مهتاب نصیرپور، فرخ نعمتی و شهرام حقیقت دوست بازی میکنند یک داستان فانتزی و عجیب برقرار است و یکی از مورد انتظارترین فیلمهای جشنواره میتواند باشد.
لاتاری
«محمد حسین مهدویان» که در این سالها با فیلمهای سیاسی/تاریخی خود در جشنواره خوش درخشیده و با اقبال ارزشی و سینمایی روبرو شده است، امسال با یک فیلم اجتماعی به جشنواره آمده و در مورد قاچاق دخترهای ایرانی به کشورهای حاشیه خلیج فارس داستانگویی میکند. باید دید جدایی فیلم ساز از سبک مورد توجهش میتواند برای او توفیقی داشته باشد؟ مهدویان لاتاری را با زیبا کرمعلی، ساعد سهیلی، هادی حجازی فر و جواد عزتی ساخته است.
تنگه ابوقریب
«بهرام توکلی» کارگردان و فیلمساز مورد علاقهی ما است. از همین حالا اگر در نقد و بررسی فیلم تنگه ابوقریب خیلی تعریف و تمجید خواندید شوکه نشوید. بهرام توکلی این بار به ساخت یک فیلم تاریخی در ژانر دفاع مقدس روی آورده و اگرچه در این ژانر سابقهای ندارد همین حالا هم میشود او را از مدعیان کسب جایزه دانست. جواد عزتی و امیر جدیدی ستارگان فیلم توکلی هستند و حمید خضوعی ابیانه فیلمبرداری آن را به عهده داشته است.
مصادره
«مهران احمدی» هم امسال برای اولین بار در نقش کارگردان ظاهر شده و فیلم پر ستارهی مصادره را به جشنواره رسانده است. رضا عطاران، هومن سیدی، بابک حمیدیان، میرطاهر مظلومی، هادی کاظمی، مزدک میرعابدینی، سیامک صفری، لوسینه گیراگوسیان، میلنا واردانیان، آلیسا میلکستیان و مهران احمدی روبروی دوربین مسعود سلامی قرار گرفتهاند تا اولین فیلم مهران احمدی آماده و به سی و ششمین جشنواره فیلم فجر ارسال شود.
دارکوب
فیلم «بهروز شعیبی» با بازی امین حیایی و مهناز افشار جان گرفته و با نقش آفرینی هادی حجازی فر، سارا بهرامی و جمشید هاشمپور تکمیل شده است. شعیبی که این سالها محبوب جشنواره فیلم فجر بوده، امسال هم از کارگردانانی است که با حضور در جشنواره اجازه نداده این رویداد سینمایی به طور کامل از تب و تاب بیفتد. فیلم دارکوب در مورد اعتیاد است اما ظاهرا داستانی متفاوت دارد و به روابط آدمها با هم در مواجهه با مشکلات اجتماعی میپردازد. علیرضا برازنده فیلمبرداری این فیلم را برعهده داشته است.
عرق سرد
یکی از مهمترین داستانها در سینمای امسال متعلق به فیلم «عرق سرد» است. فیلمی که از یک داستان واقعی الهام گرفته است. عرق سرد به کارگردانی «سهیل بیرقی» در مورد یک بازیکن زن فوتسال است که با ممانعت همسرش برای خروج از ایران مواجه میشود و به مسابقه نمیرسد! باران کوثری، امیر جدیدی و لیلی رشیدی بازیگران این فیلم هستند.
چهارراه استانبول
«مصطفی کیایی» فیلمساز خوشمشرب و جوانی که یکی از سینماگران موفق و درخشان این سالها محسوب میشود، داستان آتشسوزی ساختمان پلاسکو را به فیلم تبدیل کرده است. «محسن کیایی» مثل همیشه در فیلم برادرش بازی میکند. بهرام رادان و سحر دولتشاهی دیگر بازیگران مهم این فیلم هستند. رعنای سینمای ایران هم در این فیلم بازی میکند.
فیلمهای مهم دیگر امسال از جمله «جشن دلتنگی» به کارگردانی پوریا آذربایجانی، «اتاق تاریک» روحاله حجازی، «جاده قدیم» منیژه حکمت، و انیمیشن «فیلشاه» هم مورد نقد و بررسی قرار میگیرند. امسال در کنار فیلمهای داستانی اکران شده جشنواره، یک انیمیشن و دو فیلم مستند هم اکران میشوند. مستند «بانو قدس ایران» را در گیمنیوز خواهید خواند.
فیلمهای مستند حاضر در جشنواره:
«آبی به رنگ آسمان» به کارگردانی امیر رفیعی، «بانو قدس ایران» به کارگردانی مصطفی رزاق کریمی، «ترور سرچشمه» کاری دیگر از محمدحسین مهدویان، «در جستجوی فریده» ساختهی آزاده موسوی و کوروش عطایی، «در گرداب انقراض» به کارگردانی فتحالله امیری، «رزمآرا، یک دوسیهٔ مسکوت» سید احسان عمادی، «زنانی با گوشوارههای باروتی» ساختهی رضا فرهمند، «فریاد رو به باد» به کارگردانی عطا مهراد، سیاوش جمالی، «ملوانان تنها به دریا نمیروند» به کارگردانی اللهکرم رضاییزاده و بالاخره «وه انتیوک شاپور» ساختهی سودابه مجاوری.
از میان این فیلمها همانطور که اشاره شد، دو فیلم «بانو قدس ایران» و «زنانی با گوشوارههای باروتی» به اکران عمومی میرسند.
فیلمهای کوتاه:
چهار فیلم کوتاه «مارلون» به کارگردانی درناز حاجیها، «حیوان» ساختهی بهمن و بهرام حاجایوانلو (ارک)، «وقت ناهار» به کارگردانی علیرضا قاسمی و «فاش» ساختهی احسان مختاری هم در جشنواره فیلم فجر سی و ششم حاضر هستند.
در ایام برگزاری جشنواره فیلم فجر با گیمنیوز همراه باشید.