به مناسبت دو سالگی واقعیت مجازی پلی استیشن – جشن تولد VR در خانه‌ی سونی

از زمان عرضه‌ی PlayStation VR، سونی تاکنون بیش از ۳ میلیون دستگاه از هدست واقعیت مجازی‌اش فروخته و بیشتر از ۲۰۰ بازی برای آن عرضه شده. امروز هدست واقعیت مجازی سونی، دو ساله می‌شود، و در این روز قصد داریم تا عمل‌کرد این پلتفرم وی‌آر را بررسی کنیم تا ببینیم از نظر عمل‌کرد هم مثل آمارش خوب است؟ با گیم‌نیوز و پرونده‌ی دو سالگی واقعیت مجازی پلی استیشن همراه باشید.

نویسنده: امیر برقعی

هنوز دلیلی برای جایگزین کردن مانیتورها و دسته‌های معمولی، با وسایل دیگر، به‌خصوص در دنیای ویدیو گیم، پیدا نمی‌شود. اما تکنولوژی واقعیت مجازی چند سالی است که وارد این صنعت شده و توانسته ظرفیت جدیدی را برای استفاده از تکنولوژی‌های جدید در بازی‌ها ایجاد کند. اما واقعاً این چیزی است که بازی‌ها لازم دارند؟ این‌که چه محتوایی را می‌توان از طریق تکنولوژی واقعیت مجازی ارائه داد، سوال دیگری‌ است که هنوز سازندگان جواب قطعی برای آن پیدا نکرده‌اند.

سال ۲۰۱۶، در چنین روزی، سونی هدست واقعیت مجازی PlayStation VR را عرضه کرد. در ابتدا به‌نظر می‌رسید این سخت افزار جانبی، قابلیت‌های جالبی را به بازیکنان می‌دهد که با استفاده از آن می‌‌توانند از دنیای واقعی فاصله بگیرند و وارد واقعیت بازی‌هایشان بشوند. اما مشکل اصلی PS VR، درست مثل بقیه‌ی هدست‌های واقعیت مجازی، کمبود محتوای مناسب بود. بازی‌های ویدیویی پتانسیل خیلی خوبی برای تبدیل شدن به یک محتوای واقعیت مجازی خوب را دارند، اما محدودیت‌هایی هم وجود دارد که تولید محتوا را برای آن دشوار می‌کند. مثلاً کونامی نمی‌تواند به‌سادگی MGS V: TPP را با یک پورت ساده تبدیل به یک بازی واقعیت مجازی بکند و انتظار موفقیت از آن داشته باشد.

همه‌چیز درباره‌ی واقعیت مجازی فرق می‌کند؛ یک بازی خوب واقعیت مجازی باید از تمام امکاناتی که این هدست به بازی‌ها اضافه می‌کند بهره ببرد، درواقع بازی باید با توجه به همه‌ی این قابلیت‌ها و امکانات اضافه طراحی شود. مشکلی که بازی‌ها در ابتدای ظهور هدست‌های واقعیت مجازی داشتند، این بود که سازندگان به درستی نمی‌دانستند چگونه یک محتوای خوب – نه از نظر فنی – برای این هدست‌ها بسازند. اما به‌مرور،‌ با عرضه‌ی بازی‌های خوبی مثل Rez Infinite، Batman: Arkham VR و Thumper، سازندگان با نحوه‌ی توسعه‌ی بازی و پتانسیل‌های بکر این سخت افزار آشنا شدند. سونی سعی کرده این هدست را به‌عنوان یک مکمل برای پلتفرم PS4 معرفی کند و صرفاً یک وسیله‌ی بازی نباشد. به‌جز بازی‌ها، دموهای کوتاه و فیلم‌های واقعیت مجازی هم برای خریدن و تجربه‌ کردن در استور وجود دارد. تاکنون بازی‌های هیجان‌انگیز بیشتری برای PS VR عرضه شدند و بازی‌های بزرگ دیگری هم در راهند، اما هنوز خریدن یک PS VR، برای کامل شدن پلتفرم PS4 شما لازم است؟

اگر خیلی مشتاقید که از دنیای واقعی‌تان فاصله بگیرید و فکر می‌کنید واقعیت مجازی پناهگاه خوبی است، PS VR را در اولویت قرار ندهید. اولین پیشنهاد جایگزین برای PS VR، هدست‌های Oculus و HTC Vive است که به‌دلیل سازگاری با کامپیوترهای شخصی، محتوای بیشتری برای تجربه کردن به شما می‌دهد. علاوه‌بر محتوای بیشتر، مثل فیلم و بازی‌های بیشتر، Oculus و Vive از نظر سخت‌افزاری هم از PS VR بهتر هستند. اگر سیستم کامپیوتر High End دارید، بهترین گزینه برای جایگزینی PS VR، بدون درنظر گرفتن هزینه‌ها، هدست Oculus Rift است. درنتیجه‌ می‌توان گفت PS VR به دلیل سخت‌افزار بدی که نسبت به رقبا دارد، سیم‌های زیاد و دست‌وپا گیر، ضعیف بودن سخت‌افزار PS4، محتوای کمی که در PS Store نسبت به استیم و محتوای رایگان در کامپیوترهای شخصی وجود دارد، بهترین هدست واقعیت مجازی نیست.

اما حالا که تولد دو سالگی واقعیت مجازی پلی استیشن است، بیایید به بخش مثبت این پلتفرم یعنی بازی‌های خوب و باارزشش هم نگاهی بیاندازیم:

بهترین‌ بازی‌های عرضه شده

Astro Bot Rescue Mission

احتمالا ربات‌های دوست‌داشتنی Astro Bots که در دسته‌ی PS4 زندگی می‌کنند را با بازی  The Playroom بشناسید. در این بازی که در سبک پلتفرمر ساخته شده، شما وظیفه دارید این ربات‌ها را که در دنیای بازی‌ها گم شده‌اند را پیدا کنید و نجات دهید. موفقیت این بازی غیرقابل پیش‌بینی بود؛ اما Astro Bot Rescue Mission با متای ۹۰، بهترین بازی PS VR و از بهترین انحصاری‌های امسال پلی‌استیشن است.

Until Dawn: Rush of Blood

این بازی نسخه‌ی جانبی و متفاوت Until Dawn است. یک بازی شوتر اول شخص ترسناک، که از بهترین تجربه‌های واقعیت مجازی است. یکی از پتانسیل‌هایی که بازی‌سازان به‌خوبی از آن در واقعیت مجازی بهره گرفتند، ساختن بازی‌های ترسناک متفاوت است؛  Until Dawn: Rush of Blood احتمالاً بهترین بازی ترسناکی است که می‌توانید با PS VR آن را تجربه کنید. برای کسانی که از ترسیدن لذت می‌برند، این بازی گزینه‌ی خوبی است، اما برای آن‌هایی که کمی هیجان می‌خواهند،‌ بخش تیراندازی این بازی فوق‌العاده سرگرم کننده است.

Rez Infinite

Rez Infinite نسخه‌ی بازسازی شده‌ی بازی Rez است که اولین بار سال ۲۰۰۲ منتشر شده بود. این بازی یک ریل-شوتر موزیکال است که تفاوت عمده‌ای با بازی‌های ریتمیک یا موزیکال دارد. موسیقی الکترونیک بازی با پیش‌روی بازیکن کامل‌تر می‌شود و بازی به‌مرور سخت‌تر می‌شود. مثل Thumper، این یکی از بهترین بازی‌های موزیکال است که تجربه کردنش با هدست وی‌آر، کاملاً جدید و متفاوت است. Rez Infinite از تحسین شده‌ترین بازی‌های PS VR است که با امتیاز متای ۸۹، از بهترین بازی‌های واقعیت مجازی از دید منتقدین است. همچنین این بازی در مراسم The Game Awards 2017، جایزه‌ی بهترین بازی واقعیت مجازی را هم دریافت کرد.

این‌ها بهترین بازی‌هایی بودند که بعد از خریدن PS VR، می‌توانید آن‌ها را بخرید و از تجربه‌ کردنشان لذت ببرید. اما بازی‌های بیشتری می‌توانند در این لیست قرار بگیرند که بعضی از آن‌ها را در لیست زیر می‌توانید بشناسید:

• Doom: VFR
• Moss
• Thumper
• Farpoint
• Sprint Vector

 

بهترین بازی‌های آینده:

 

Déraciné

یکی از متفاوت‌ترین بازی‌هایی که به‌زودی برای PS VR منتشر می‌شود، ساخته‌ی جدید خالقان Dark Souls است. Déraciné شاید در یک نگاه کلی، شبیه بقیه‌ی بازی‌های ماجراجویی یا Walking Simulator باشد، اما چیزی که آن را متمایز می‌کند، مهارت سازندگان آن در خلق روایت‌های جذاب است. هدست‌های واقعیت مجازی به دلیل محدودیت‌هایی که دارند، نوع روایت بازی‌ها در آن متفاوت است. غالباً سازندگان سعی می‌کنند به‌جای کات‌سین و دیالوگ، از محیط بازی برای داستان‌گویی در واقعیت مجازی استفاده کنند. چه چیزی بهتر از این‌که فرام‌سافتور، به‌ کارگردانی هیدتاکا میازاکی، این سبک روایت را که در آن مهارت خاصی دارند را در قالب یک بازی واقعیت مجازی عرضه کنند؟

Dreams

بازی Dreams اثر جدید استودیوی خلاق Media Molecule است که با هدف «خلق کردن و به اشتراک گذاشتن» ساخته می‌شود. در این بازی شما در نقش خالق قرار دارید و می‌توانید در دنیای VR این بازی به ساختن تجربه‌های متفاوت بپردازید. این‌که رویکرد هر نفر به Dreams چگونه باشد، کاملاً وابسته به خود اوست؛ چون در Dreams محدودیتی وجود ندارد و البته هنوز نمی‌دانیم این بازی دقیقاً چه هدفی دارد. در این بازی مراحل از پیش ساخته شده‌ای هم وجود دارد که با توجه به سابقه‌ی مدیا مولکول در ساختن بازی‌های خلاقانه‌ای مثل Little Big Planet و Tearaway، باید انتظار یک تجربه‌ی نو و زیبا را از آن‌ها داشته باشیم.

Borderlands 2 VR

بازسازی VR بازی فوق‌العاده‌ی Borderlands 2، برای طرفداران این سری و بازی‌های شوتر اول شخص، می‌تواند دلیل کافی برای خریدن PS VR باشد. ‌Borderlands 2 VR که چند روز پیش معرفی شد، نسخه‌ای متفاوت‌تر از عنوان اصلی است که علی‌رغم تکراری کلیت بازی، قرار است تجربه‌ای متفاوت از دیوانگی را در پاندورا به بازیکنان ارائه کند. درحالی که همه انتظار معرفی نسخه‌ی سوم Borderlands را داشتند، گیرباکس و 2K بازسازی واقعیت مجازی نسخه‌ی دوم را معرفی کردند که می‌تواند تا معرفی و عرضه‌ی احتمالی Borderlands 3، طرفداران را راضی و سرگرم نگه‌ دارد.

نویسنده: سعید زعفرانی

خرید به مثابه سرمایه‌گذاری

دیگر عادت کرده‌ایم که در هر نسل از بازی‌های ویدئویی شاهد عرضه‌ی یک سخت‌افزار نوآور برای تغییر معادلات خسته‌کننده‌ی راهِ همیشگیِ کنترل بازی‌ها باشیم. پروژه‌ی ناتال مایکروسافت که رویای گزارش اقلیت را به واقعیت تبدیل می‌کرد به کینکتی تبدیل شد که هیچ‌گاه آن حد از عظمت و مقبولیتی که در پی آن بود را پیدا نکرد و خیلی زودتر از آن‌چه که تصور می‌شد از جمع سخت‌افزارهای رابط کاربر با دنیای بازی ویدئویی حذف شد. اینک مایکروسافت ایکس باکس را بدون کینکت هم می‌فروشد تا تصدیقی باشد بر شکست پروژه‌ی بلندپروازانه‌ای که بازی‌کنندگان نشان دادند هنوز ظرفیت قبول آن را ندارند.

اگرچه به نظر می‌رسد عمده‌ی مشکل کاربران و مصرف‌کنندگان احمق آمریکایی باشند و تا یک راهنمای جامع استفاده از VR برای دامی‌ها (Dummies) منتشر نشود نمی‌توانند با آن ارتباط برقرار کنند، از زمانی که نینتندو کنترلر‌های بازی را به این شکل ابداع کرد، دیگر فقط سنسورهای حرکتی همان شرکت توانسته‌اند جای آن را از نظر محبوبیت بگیرند. کنسول سونی که زمانی داعیه‌ی پیشگام بودن در این صنعت داشت، با سنسور حرکتی Move به شکستی دیگر و برچیده شدن از بازار ضمن توقف حمایت نرم‌افزاری رضایت داد. حالا «واقعیت مجازی» نوع دیگری از ارتباط با بازی‌ها است. فناوری نوینی که بازی‌کننده را به نوع کاملا جدیدی از تعامل با بازی می‌رساند.

در نسل حاضر اگرچه تعداد بازی‌های مهم و قابل توجهی که بتوانند نظر همه‌ی گیمرها یا حداقل بخش مهمی از گیمرهای هاردکور را به این فناوری جلب کنند به تعداد انگشتان یک دست هم نمی‌رسد. چگونه سونی که بیش از 50 میلیون کنسول نسل هشتمی را فروخته به آمار فروش واقعیت مجازی پلی استیشن افتخار می‌کند؟ این شرکت هم از عقب‌ماندگی و عدم رضایت مخاطب آگاه است. این همه‌ی چیزی است که باید در مورد جایگاه فعلی واقعیت مجازی گفت.

وسیله‌ای که تا یک دهه پیش تنها در فیلم‌های سینمایی علمی – تخیلی ردی از آن برجای بود، همان ابلیس آستانه‌ی دنیای مصنوع که در فیلم‌های مهم پیش از 2000 نکوهش می‌شد، حالا به محصولی تجاری برای غول‌های سرگرمی دنیا تبدیل شده است. اما کمتر توجهی به آن می‌شود، چرا که هنوز راهِ ماندگاری را پیدا نکرده است. نسل اولِ هدست‌های واقعیت مجازی، چندان دلنشین نبودند و این البته برای یک اختراع جدید کافی است. به نظر می‌رسد که نسل بعدی این هدست‌ها در راه باشند. آیا این اتفاق خواهد افتاد؟ آیا این فناوری را سونی و رقبا تکمیل و به مرحله‌ی دیگری وارد خواهند کرد؟

در حال حاضر، شاید تا پایان نسلِ بعدی کنسول‌ها هم همین هدست‌های حاضر در بازار پشتیبانی شوند. احتمالا در نسل بعدی، حمایت نرم‌افزاری با بازی‌های تراز اول‌تر از این سخت‌افزار، مخصوصا از جانب سونی ادامه پیدا کند و حتا تشدید شود. به هر حال، اگرچه امروز هدست واقعیت مجازی به وسیله‌ای کمتر ضروری و شاید به درد نخور می‌ماند، در آینده درخشش بیشتری خواهد داشت. خرید یک هدست VR در بازار فعلی یک نوع سرمایه‌گذاری برای آینده‌ای است که می‌شود به آن امیدوار بود. به این‌که بازی‌های مهم توسط استودیوهای بزرگ ساخته و عرضه شوند و تجربه‌ی آن‌ها با استفاده از این فناوری پیشرفته و آخرالزمانی، نوع نگاه به بازی و مقوله‌ی سرگرمی را تغییر داده و یک اتفاق کاملا جدید باشد.

واقعیت مجازی و سلامت روان

تا پیش از امتحان کردن واقعیت مجازی، پی بردن به فوق‌العادگی آن تقریبا غیرممکن است. با این‌که می‌دانید آن‌چه مشاهده می‌کنید واقعیت ندارد، مغز و بدن شما آن‌چنان رفتار می‌کند که انگار واقعیتی در کار است. تجربه‌ی فوق‌العاده‌ای است، اما قدرت واقعیت مجازی در فریب دادن ذهن شما، به این معنا است که این فناوری تنها قدم بعدی دنیای گیمینگ نیست، بلکه می‌تواند در زمینه‌ی سلامت روان فوق‌العاده موثر واقع شود.

در حقیقت قدم‌های اول در این راه نیز برداشته شده‌اند. ترس از ارتفاع (آکروفوبیا) معمولا با استفاده از معرض‌درمانی با موفقیت درمان می‌شود. فرد دچار اختلال، به مرور در معرض موقعیت‌های چالش‌برانگیزتر قرار می‌گیرد و همزمان با مواجهه با خطری که قبلا احساس می‌کردند می‌فهمند که ترسی وجود ندارد. با استفاده از واقعیت مجازی، موقعیت‌های مخاطره آمیزی ساخته می‌شوند که در حقیقت امن هستند و خطری ندارند. استفاده از فناوری واقعیت مجازی در درمان اختلال‌های روانی، دقیقا به اندازه‌ی قرار دادن فرد مبتلا در موقعیت‌های واقعی موثر واقع می‌شود. چرا که اگر شما به صورت مجازی یک فرد دچار آکروفوبیا را به بالای یک آسمان خراش شیشه‌ای ببرید، تمام واکنش‌های او (افزایش ضربان قلب، دلشوره و دل‌پیچه و هجوم افکار هراسناک) دقیقا مشابه زمانی خواهد بود که او واقعا به بالای یک برج بلند برده شود.

اما ترس از ارتفاع تنها اختلالی نیست که به واسطه‌ی فناوری واقعیت مجازی مورد درمان قرار می‌گیرد. با استفاده از واقعیت مجازی، بسیاری از اختلال‌های اضطراب در افراد می‌توانند برطرف شوند. بر اساس یافته‌های چهارده مورد درمانی، محققان به تازگی دریافته‌اند که فناوری واقعیت مجازی می‌تواند در غلبه کردن بر ترس‌های روانی از عنکبوت‌ها و حشرات به بیماران کمک کند. همچنین شواهد مبنی بر موثر بودن استفاده از وی‌آر در درمان اختلال استرس پس از ضربه نیز رو به افزایش هستند.

در این میان، توهم، یکی از دشوارترین اختلال‌های روانی محسوب می‌شود و به همین خاطر است که احساس نیاز شدیدی به یافتن شیوه‌های نوین درمانی برای این نوع از اختلال‌ها وجود دارد. تحقیقات به عمل آمده در دانشگاه آکسفورد انگلستان نشان می‌دهد که واقعیت مجازی می‌تواند در درمان اختلال‌های توهمی موثر واقع شود.

از آن‌جا که بیماران با پارانویای شدید با دشواری بیشتری با موقعیت‌های هراسناک روبرو می‌شوند، واقعیت مجازی می‌تواند کار را بسیار راحت‌تر کند. دانستن این که سناریوی درمانی واقعی نیست، به کمک اعتماد به نفس بیمار می‌آید و کار را برای اجرا کردن مراحل با کم‌ترین سختی ممکن در ابتدا را برای درمانگران ساده‌تر می‌کنند.

به علاوه، بیماران بستری شده در بخش‌های روانپزشکی معمولا به موقعیت‌های دنیای واقعی دسترسی کم‌تری دارند.

هدست‌های واقعیت مجازی، نه فقط در بستر سرگرمی که در زمینه‌های دیگر، از پیشروترین فناوری‌های ساخت بشر به شمار می‌روند و با توجه به این‌که در مسیر پیشرفت و تکامل با سرعت قابل توجهی حرکت می‌کنند، نمی‌توان آن‌ها را نادیده گرفت. سونی، به عنوان یکی از بزرگ‌ترین سازندگان سرگرمی در دنیا، حمایت همه‌جانبه‌ی خود از بازار مستعد واقعیت مجازی را ادامه خواهد داد و به نظر می‌رسد، با عامه پسندتر کردن روزافزون این فناوری با ارائه‌ی بازی‌های دوست‌داشتنی، کم‌کم استفاده از آن را به یک فرهنگ تبدیل کند. اگر می‌خواهید برای یک نوع تازه از سرگرمی هزینه کنید، خرید یک هدست واقعیت مجازی عاقلانه به نظر می‌رسد، و اگر کنسول پلی استیشن 4 دارید، گزینه‌ی بهتر برای شما PS VR است. هدستی که امروز دو سالگی آن را در خانه‌ی سونی جشن می‌گیرند.