در سال ۲۰۱۵ انیمهای منتشر شد که باعث شد ردهبندی قدرتمندترین شخصیتهای تخیلی به هم بریزد. اسم آن انیمه One Punch Man و قهرمان آن قویترین شخصیت داستان که نامش سایتما است. پس از گذشت سه سال شروع پخش فصل دوم این انیمه بالاخره اعلام شد. بدین سبب در این مطلب اختصاصی در گیمنیوز به بررسی فصل اول انیمه One Punch Man میپردازیم.
One Punch Man یک انیمه در ژانر کمدی اکشن است که هجوی بر ژانر ابر قهرمانها و شاید تمامِ انیمهها است. این انیمه اول یک وب کامیک به نوشته One بود که از سال ۲۰۰۹ شروع شد، اما به خاطر محبوبیتش توسط یوسُکه موراتا دوباره از نو طراحی گردید به مانگا تبدیل شد. تغییراتی هم در جزییات داستان پیش آمد. سر آخر در ۲۰۱۵ انیمهی آن منتشر شد که باعث شد به محبوبیت جهانی برسد.
مهمترین عامل معروفیت One Punch Man طنز خاص و منحصر به فرد آن است. داستان کمدی و در عین حال ساختار شکن این انیمه عامل اصلی موفقیت آن از بدو شکلگیریش به عنوان وب کامیک بوده است.
اگر طرفدار انیمه باشید یا حتی چند قسمت از انیمههایی مانند Dragon Ball ، One Piece و Naruto یا حتی فوتبالیستها و امثال آنها را دیده باشید، میتوانید چندین کلیشه مشترک را بین آنها ببینید.
در این طور انیمهها معمولا همه شخصیتهای مهم، داستانی طولانی دارند که همان باعث ایجاد انگیزه خاصی برای کارهایشان میشود. معمولا تعریف این داستانها چندین قسمت طول کشیده و چندین بار در طول انیمه تکرار میشود. کاراکترها به خاطر انگیزههایشان برخی اوقات دست به کارهای عجیب و نامفهومی میزنند که قابل فهم نیست. همچنین دعواها، جنگها و کشمکشهای فیزیکی چندین قسمت طول میکشد و ممکن است یک ماه زمان ببرد تا یک بخش مربوط به جنگ شخصیتها تمام شود. همچون اکثر شخصیتهای اسطورهای در شرق و غرب در میان جنگها کاراکترها زمان زیادی را به رجز خوانی و حرف زدن میگذارنند. قهرمان در میان جنگ وقتی در شرف باختن است و با وجود اختلاف قدرت زیاد با حریف، ناگهان با به یاد آوردن انگیزه و تشویق دوستان موفق میشود بر او چیره شود. معمولا شخصیت اصلی پُر کشش و جذاب است که بقیه کاراکترها را تحت تاثیر قرار میدهد و مخاطب را به گونهای، متمرکز خود و افعالش میکند. قهرمان با طی کردن تمرینات و شرایط سخت به قدرتهایی ماورایی دست پیدا میکند ولی بعد از یک یا دو پرده داستانی جدید شخصیت منفی جدیدتری پیدا میشود، و قهرمان دوباره برای پیدا کردن قدرت بیشتر تمرینات جدیدی را انجام میدهد.
خب One Punch Man همهی این موارد و کلا سبک Shonen Jump را هجو میکند.
داستان کلی One Punch Man به این قرار است: سایتاما قهرمان داستان جوانی بیکار و بی هدف بود ولی بعد از جنگی با یک هیولا در خودش چیزی حس میکند که او را مشتاق به قهرمان شدن میکند. بعد از سه سال تمرین سخت، او چنان قدرتمند میشود که هیچ دشمنی توانایی برابری با او را ندارد. چرا که او با یک مشت میتواند همهی دشمنانش را نابود کند. حالا سایتاما در پی حریفی است که آن حس را در او دوباره زنده کند.
قهرمان داستان سایتاما فردی کاملا معمولی است که هیچ پیش داستان خاصی هم ندارد. اولین باری که یک کار قهرمانانه انجام داد حس خوبی به او دست داد، به همین دلیل تصمیم گرفت قهرمان بشود. او هیچ انگیزهی پیچیدهای برای کارهایش ندارد. در حقیقت سایتاما به غیر از قدرت فوقالعادهاش هیچ چیز به خصوص دیگری ندارد و همین باعث میشود بقیه متوجه قدرت او نشوند و تصور کنند او آدمی معمولی است. سایتاما بسیار ساده است و فاقد کشش قهرمانهای معمول این ژانر است. وقتی بقیه متوجه قدرت او میشوند، خودشان به اشتباه حرفهای او را طوری تعبیر میکنند که او را خردمند مییابند، در صورتی که او آدمی ساده لوح است. او مثل دیگران مشکلات روزمرگی دارد و به دنبال تامین مایحتاج زندگی خود است. هر وقت در جنگی حضور دارد هرگونه صحبتی که معمولا برای تاثیر دراماتیک گفته میشود، به خاطر قدرت عجیب و ساده لوحی سایتاما باعث ایجاد موقعیت کمدی میشود، چون حرف زدن برای تاثیر دراماتیک یا صحبت زیاد برای بیان پیش داستان شخصیت در همهجای انیمه به صورتهای گوناگون دست انداخته میشود. به محض شروع جنگ همه چیز با یک مشت خاتمه مییابد و اصلا کار به تنش و کشمکش هم نمیرسد.
البته قدرت سایتاما به این معنی نیست که او مشکلی ندارد. مانند تمام شخصیتهای قهرمان او هم مانع بزرگی در سر راهش است ولی این انیمه اینجا هم دست از هجو برنداشته است. در انیمهها کاراکترها قدرتمند میشوند تا به اهداف گوناگون خود برسند و این کار به رشد شخصیتشان کمک میکند، ولی قدرت زیاد سایتاما در اینجا مانع کار میشود. انگیزه او چیز پیچیدهای نیست و فقط آن حس خرسندی پس از نبردی سخت است که او را اغنا میکند. اما پیروزیهای آسان به دست آمدهی مستمر او را دچار نوعی احساس پوچی میکند که این موضوع به خوبی در حالت صورت و چشمهای سایتاما قابل مشاهده است. به همین دلیل وقتی سایتاما در رقابتی به چالش برمیخورد (مثلا بازی سنگ کاغذ قیچی) خیلی جدی سعی و تلاش میکند تا ببرد و اینگونه دوباره بتواند به همان احساس خرسندی دست یابد.
حقیقت آن است که آن رشد شخصیتی که معمولا در این ژانر مشاهده میشود، نمیتواند توسط سایتاما رخ بدهد. سایتاما مقرراتی برای خود دارد که هرگز زیر پا نمیگذارد. با وجود قدرت فراوانش دزدی نمیکند و به کسی زور نمیگوید. آدم خوبی است و از قدرتش فقط برای مقابله با موجودات بد استفاده میکند. این کاراکتر پیچیدگیهای لازم را (کاملا به صورت عمدی) ندارد. به همین ترتیب اگر سریال بر او تمرکز کند در عرض چند قسمت تکراری و خسته کننده میشود. پس این انیمه چطور خودش را سرپا نگه میدارد؟
جواب در شخصیتهای کناری اوست. از جنوس (شاگرد خود خوانده سایتاما) تا دوچرخه سوار آزاد (قهرمانی که فردی عادی است) همگی شخصیتهای گوناگون با انگیزهای هستند با داستانهای متنوع. انیمه برای پیش آوردن تنش و کشمکش روی این افراد تمرکز میکند. حتی گاه به گاه داستان از دید این اشخاص روایت میشود و روایتگر ترسی ندارد آنها را در موقعیتهای ناامیدکننده قرار دهد. شخصیتها ناگهان در موقعیتی بحرانی به یک قدرت عجیب دست نمییابند چون در بدترین حالت سایتاما در آخر معرکه سر رسیده و با یک مشت غائله را ختم به خیر میکند. در میان این نبردها همه شخصیتها پیچ و قوس میخورند و رشد میکنند. به همین دلیل با اینکه سایتاما شخصیت اصلی است ولی انیمه معمولا بر شخصیتهای دیگر هم تمرکز میکند.
سایتاما به منزله امداد غیبی برای دیگر شخصیتهاست که گاها باعث میشود پایان دراماتیک یک کشمکش کلا به هم بریزد. این اتفاق معمولا در کمیکترین حالت ممکن رخ میدهد، ولی بعد از چندبار مبدل به کلیشه و فرمولی تکراری میشود و بدین خاطر همه چیز قابل پیشبینی شده و دیگر نبردهای عظیم آن حس هیجان را برای مخاطب ندارد. البته به طور معمول نگاه متعجبانه ناظران و طرفین دعوا و هیکل له شده هیولا خود نوعی موقعیت کمدی ایجاد میکند که ارزش دیدن را دارد.
One Punch Man همچنین به صورت جزیی به بعضی از انیمهها اشارات خاصی میکند. مثلا در همان قسمت اول اولین دشمن شبیه شخصیت پیکولو در انیمه Dragon Ball و دومین شخصیت شبیه کلوسوس تایتان در انیمه Attack on Titan است و از این گونه کنایههای ریز به انیمههای دیگر در قسمتهای بعدی میزند.
در هر صورت فصل جدید انیمه One Punch Man در راه است و این انیمه همچنان بر پایه کمدی و هجو خود پابرجا است و میتوانیم مطمئن باشیم که فصل دوم این انیمه هم خنده بر لبان ما میآورد.