جشنواره کن 2023 هفتاد و ششمین دوره‌ی این گردهم‌آیی و رقابت سالانه است که در شهر کن فرانسه برگزار می‌شود. هفته‌ی گذشته با اعلام لیست کامل فیلم‌های حاضر در این جشنواره، جزئیات بیشتری از آن نیز اطلاع‌رسانی شد. به همین خاطر، فرصت را مناسب آن دیدیم تا در زمان باقی مانده تا برگزاری این رویداد سینمایی عظیم، همه‌ی چیزهایی که باید درباره جشنواره کن 2023 بدانید را در این‌جا گرداوری کنیم.
همه‌چیز درباره جشنواره کن 2023
این دوره از جشنواره‌ی کن، که ریاست هیئت داوران آن بر عهده‌ی فیلم‌ساز سوئدی، روبن اوستلوند است، از 26 اردیبهشت تا 6 خرداد 1402 برگزار خواهد شد. اوستلوند برنده‌ی دو نخل طلای کن و نامزد دریافت جایزه‌ی اسکار بهترین فیلم خارجی‌زبان و بهترین کارگردانی در جوایز گذشته‌ی آکادمی است.
جشنواره کن امسال تفاوت‌هایی با دوره‌های گذشته دارد. از جمله این‌که بسیاری از فیلم‌سازان مولف و دارای امضا، امسال در این جشنواره فیلم دارند. البته همان‌طور که می‌دانید جشنواره کن فقط در بخش رقابت خلاصه نمی‌شود، بلکه اکران‌های خارج از رقابت و نمایش‌های ویژه در حاشیه‌ی بخش اصلی، رنگ و بوی دیگری به آن می‌دهند. امسال نیز در بخش‌های جانبی جشنواره، شاهد حضور فیلم‌های مهم و بزرگی هستیم.
بخش‌های مختلف جشنواره کن:
- رقابت اصلی (Competition)
- نگاهی ویژه (Un Certain Regard)
- خارج از رقابت (Out of Competition)
- اکران‌های نیمه‌شب (Midnight Screenings)
- اکران‌های ویژه (Special Screening)
- اولین نمایش در کن (Cannes Premiere)
هر ساله فیلم‌های متعددی در این بخش‌ها شرکت داده می‌شوند که طبیعتا تنها دو بخش رقابت اصلی و نگاهی ویژه شامل جایزه خواهند شد. البته ترتیب و شیوه‌ی اهدای جوایز به فیلم‌ها نیز در جشنواره‌ی کن نسبتا متفاوت است. مهم‌ترین جایزه‌ی این جشنواره، که نمادِ «بهترین فیلم» نیز محسوب می‌شود، جایزه نخل طلا (Palme d’Or) است که توسط هیئت داوران، به بهترین فیلم اهدا می‌شود. اما دیگر جوایز چه‌طور؟
جوایز اصلی جشنواره کن:
- نخل طلایی (Palme d’Or) – بهترین فیلم
- نخل طلایی برای فیلم کوتاه (Palme d’Or du court métrage) – بهترین فیلم کوتاه
- گرند پری (Grand Prix) – جایزه بزرگ جشنواره
- پری دو ژوری (Prix du Jury) – جایزه ویژه هیئت داوران
- Prix de la mise en scène – جایزه بهترین کارگردان
- Prix d’interprétation masculine – جایزه بهترین بازیگر مرد
- Prix d’interprétation féminine – جایزه بهترین بازیگر زن
- پری دو سناریو (Prix du scénario) – جایزه بهترین فیلم‌نامه
جوایز بخش‌های دیگر:
- جایزه بزرگ نگاهی ویژه (Prix Un Certain Regard) – استعداد جوان، یا جایزه برای اثر خلاقانه و جسورانه
- جوایز سینه‌فونداسیون (Cinéfondation) – جایزه بهترین آثار دانشجویی
- دوربین طلایی (Caméra d’Or) – بهترین فیلمِ اول جشنواره (که از بین فیلم‌های بخش رقابت اصلی، فیلم‌های نیمه‌شب کارگردان‌ها و انتخاب منتقدان بین‌المللی انتخاب می‌شود.)
دیگر جوایزی که به صورت مستقل اهدا می‌شوند:
- جایزه‌ی فیپرشی (FIPRESCI Prize) – بنیاد بین‌المللی منتقدان فیلم، به صورت مستقل به بهترین فیلم‌های رقابت اصلی، نگاهی ویژه و دیگر بخش‌های جانبی جایزه می‌دهد.
- جوایز نیمه‌شب کارگردان‌ها (Directors’ Fortnight)
- پری ولکین (Prix Vulcain) – جایزه بهترین هنرمند فنی
- جوایز هفته‌ی منتقدان بین‌الملل
- جایزه جهانی داوران
- جایزه فرانسوا شاله (به فیلم‌هایی تعلق می‌گیرد که درباره‌ی مفهوم و جایگاه ارزش‌های زندگی و طبق نظر روزنامه‌نگاران انتخاب می‌شود.)
- چشم طلایی (L’Œil d’or) – بهترین فیلم مستند
- جایزه شوپارد (Trophée Chopard) – بهترین بازیگران نوظهور (زن و مرد)
- نخل سگ (Palm Dog) – جایزه بهترین سگ زنده یا انیمیشنی
- نخل دگرباشی (Queer Palm) – بهترین فیلم مرتبط با ال‌جی‌بی‌تی
- جایزه موسیقی متن کن
- جایزه دست‌آورد پیر آنجنو (Pierre Angénieux Excellens in Cinematography) – بهترین مدیر فیلم‌برداری
هر ساله فیلم‌های متعددی از کشورهای مختلف جهان، از جمله ایران، در جشنواره کن حضور پیدا می‌کنند. جشنواره کن 2023 نیز فیلم‌های زیادی را در بر دارد. فیلم‌هایی از بزرگ‌ترین کارگردان‌های زنده‌ی دنیا، و برخی از تاثیرگذارترین فیلم‌سازان عصر حاضر.
نام‌های بزرگ، فیلم‌های مهم
کن امسال، میزبان تعدادی از بزرگ‌ترین فیلم‌سازان سینما است. در این جشنواره که یکی از مهم‌ترین ویترین‌های نمایش فیلم در دنیا و یکی از بهترین موقعیت‌ها برای اولین نمایش فیلم محسوب می‌شود، فیلم‌سازان از سراسر دنیا فیلم خود را ارائه می‌کنند. معمولا تنها بخش رقابت اصلی نیست که برای کارگردان‌ها جذابیت دارد. فیلم‌سازان بزرگ معمولا آثار جدید خود را در بخش‌های جانبی عرضه می‌کنند. حضور در بخش جانبی کن به همان اندازه اهمیت دارد، که برنده شدن جایزه در آن. در سال‌های قبل کارگردان‌هایی مثل کوئنتین تارانتینو، برادران کوئن، استیون اسپیلبرگ، لویی مال و… فیلم‌های جدید خود را به کن آورده‌اند.
جشنواره کن 2023 میزبان «مارتین اسکورسیزی»، «وس اندرسون»، «کاترین بریلا»، «ویم وندرس»، «پدرو آلمادوار»، «کوری‌ادا هیوکازو»، «استیو مک‌کوئین» و «تاد هینز» است.
این فیلم‌سازان آثار خود را در بخش رقابت اصلی و بخش‌های دیگر جشنواره شرکت می‌دهند. همه‌ی این کارگردان‌ها سابقه‌ی شرکت در بخش مسابقه‌ی جشنواره کن در گذشته را دارند.
رقابت اصلی امسال طعم ایتالیایی به خود گرفته است. «نانی مورتی»، «مارکو بلوکیو» و «آلیس رورواچر» کارگردان‌های ایتالیایی حاضر در بخش رقابت هستند. در کنار فیلم «چهار دختر» (Four Daughters) یک مستند سیاسی دیگر هم از کارگردان چینی «وانگ بینگ» به نمایش درمی‌آید. وندرس که قبلا با فیلم «پاریس، تگزاس» نخل طلا به دست آورده، دو فیلم به جشنواره امسال می‌آورد. فیلم «روزهای کامل» او در بخش رقابتی شرکت می‌کند.
شاید شانس آثار مستند که امسال حضورشان در بخش رقابت پررنگ هم هست برای دریافت جایزه اصلی بیشتر باشد. چند ماه پیش در «برلیناله» یک فیلم ستند برنده جایزه اصلی شد. در ونیز نیز، فیلم مستند دیگری جایزه اصلی را از آن خود کرد. این اتفاق در تاریخچه کن هم بی‌سابقه نیست و فیلم «فارنهایت 911» به کارگردانی «مایکل مور» نخل طلای جشنواره را از هیئت داوران کوئنتین تارانتیو در سال 2004 گرفت.
حضور پررنگ فیلم‌سازان زن
در سال‌های اخیر که ترکیب جشنواره‌ها و جوایز به شکلی سیاسی اجتماعی تغییر کرده، جشنواره کن کم‌ترین تاثیر را از این فضا برده است. اگرچه کن همیشه میزبان بیشترین تنوع فیلم و فیلم‌سازان بوده، لزوم تغییر به نفع فیلم‌سازان زن در لیست فیلم‌های حاضر در جشنواره چند سالی بود که حس می‌شد. در جشنواره کن 2023 شاهد چنین تغییری هستیم. بنابراین، 6 فیلم با کارگردانی زنان در بخش اصلی جشنواره رقابت می‌کنند.
در کنار فیلم «کیمرا» از آلیس رورواچر، «کلوب صفر» به کارگردانی «جسیکا هازنر» نیز در رقابت حاضر است. فیلم «آخرین تابستان» به کارگردانی کاترین بریلا، «آناتومی سقوط» به کارگردانی «جاستین تریه» و «بانل و آداما» (Banel et Adama) به کارگردانی «راماتا تولِی سی» هم فیلم‌سازان زن را روی صندلی کارگردانی داشته‌اند.
خارج از رقابت و در کنار فیلم‌های Killers of the Flower Moon اسکورسیزی و «ایندیانا جونز» به کارگردانی «جیمز منگولد»، فیلم Jeanne du Barry به کارگردانی «مِی‌وِن» فرانسوی و با بازی «جانی دپ» نیز اکران خواهد شد. این فیلم افتتاحیه‌ی جشنواره‌ی امسال است که کارگردانی آن را نیز یک زن برعهده داشته.
پوستر رسمی جشنواره امسال
پوستر رسمی جشنواره‌ی امسال، در ستایش ستاره‌ی ابدی سینما «کاترین دنوو» است. بازیگر، خواننده، مدل و تهیه‌کننده‌ای که امسال 79 ساله است و به گفته‌ی کن همان چیزی است که سینما باید باشد. توییتر رسمی جشنواره در هفته‌ی گذشته تصویر این پوستر را منتشر کرد. پوستری که با استفاده از عکسی که در صحنه‌ی فیلم «نبض» (La Chamade) به کارگردانی «آلن کاوالیه» در سال 1968 گرفته شده بود طراحی شده.
کاترین دنووی نمادین، همان چیزی است که سینما باید به خاطر داشته باشد آن‌طور بماند: گریزان، جسور و بی‌پروا. این بازیگر مجسمه‌ای از سینما است. دور از جشنواره‌ها و قراردادها. سازش‌ناپذیر، در حالی که همیشه پیرو قواعد خود است. حتا اگر به معنای شنای اجباری خلاف جریان آب باشد.
لیست فیلم‌های حاضر در جشنواره کن 2023
در ادامه لیست رسمی فیلم‌های حاضر در فستیوال امسال را می‌بینید. فیلم‌ها در بخش‌های اصلی رقابت و نگاهی ویژه و بخش‌های فرعی خارج از رقابت، نمایش‌های ویژه و اولین اکران در کن نمایش داده می‌شوند.
رقابت اصلی
“Club Zero,” Jessica Hausner
“Asteroid City,” Wes Anderson
“The Zone of Interest,” Jonathan Glazer
“Fallen Leaves,” Aki Kaurismaki
“Les Filles D’Olfa” (“Four Daughters”), Kaouther Ben Hania
“Anatomie D’une Chute,” Justine Triet
“Monster,” Kore-eda Hirokazu
“Il Sol Dell’Avvenire,” Nanni Moretti
“La Chimera,” Alice Rohrwacher
“About Dry Grasses,” Nuri Bilge Ceylan
“L’Ete Dernier,” Catherine Breillat
“The Passion of Dodin Bouffant,” Tran Anh Hung
“Rapito,” Marco Bellocchio
“May December,” Todd Haynes
“Firebrand,” Karim Ainouz
“The Old Oak,” Ken Loach
“Perfect Days,” Wim Wenders
“Banel Et Adama,” Ramata-Toulaye Sy
“Jeunesse,” Wang Bing
نگاهی ویژه
“Los Delincuentes” (“The Deliquents”), Rodrigo Moreno
“How to Have Sex,” Molly Manning Walker
“Goodbye Julia,” Mohamed Kordofani
“Crowra (The Burti Flower),” João Salaviza & Renée Nader Messora
“Simple Comme Sylvain,” Monia Chokri
“Kadib Abyad” (“The Mother of All Lies”), Asmae EL Moudir
“Los Colonos” (“The Settlers”), Felipe Galvez
“Augure” (“Omen”), Baloji Tshiani
“The Breaking Ice,” Anthony Chen
“Rosalie,” Stéphanie Di Giusto
“The New Boy,” Warwick Thornton
“If Only I Could Hibernate,” Zoljargal Purevdash
“Hopeless,” Kim Chang-hoon
“Terrestrial Verses,” Ali Asfari & Alireza Khatami
“Rien a Perdre,” Delphine Deloget
“Les Meutes,” Kamal Lazraq
“Le Regne Animal,” Thomas Cailley
خارج از رقابت
“Killers of the Flower Moon,” Martin Scorsese
“The Idol,” Sam Levinson
“Cobweb,” Kim Jee-woon
“Indiana Jones and the Dial of Destiny,” James Mangold
“Jeanne du Barry,” Maiwenn
اکران‌های نیمه‌شب
“Omar la Fraise,” Elias Belkeddar
“Kennedy,” Anurag Kashyap
“Acide,” Just Philippot
اکران‌های ویژه
“Retratos Fantasmas,” (“Pictures of Ghosts”), Kleber Mendonca Filho
“Anselm,” Wim Wenders
“Occupied City,” Steve McQueen
“Man in Black,” Wang Bing
اولین نمایش در کن
“Le Temps D’Aimer,” Katell Quillevere
“Cerrar Los Ojos,” Victor Erice
“Bonnard, Pierre et Marthe,” Martin Provost
“Kubi,” Takeshi Kitano
هیئت داوران
این فستیوال فرانسوی دو هیئت داوران اصلی دارد که هر یک به بررسی و ارزش‌گذاری فیلم‌های بلند و کوتاه می‌پردازند. امسال همان‌طور که قبلا ذکر کردیم، ریاست هیئت داوران این جشنواره بر عهده‌ی روبن اوستلوند سوئدی است. او در گذشته فیلم‌های خود را راهی این جشنواره کرده و سابقه دریافت نخل طلای کن را هم (از جمله همین سال گذشته) دارد. سال گذشته اوستلوند با فیلم «مثلث غم» در جشنواره حاضر بود. دیگر اعضای هیئت داوران اصلی هنوز اعلام نشده‌اند.
اما هیئت داوران فیلم‌های کوتاه نیز، مشخص شده که «ایلدیکو انیدی» (Ildiko Enyedi) نویسنده و کارگردان مجارستانی ریاست آن را برعهده دارد. دیگر اعضای این هیئت نیز مشخص شده‌اند. «آنا-لیلی امیرپور» کارگردان و نویسنده‌ی ایرانی آمریکایی در کنار «شارلوت لِبون»، «کاریجا توره» و «شلومی الکابتز» اعضای این هیئت هستند.
این مطلب با انتشار اخبار و اطلاعیه‌های بیشتر از این رویداد به‌روزرسانی خواهد شد. برای آسودگی خاطر آن را بوکمارک کنید یا مشترک فید گیم‌نیوز شوید.
همان‌طور که در ابتدای مطلب ذکر کردیم، جشنواره فیلم کن امسال از 26 اردیبهشت تا 6 خرداد 1402 برگزار خواهد شد.