در روزهای گذشته شاید مهم‌ترین و جنجالی‌ترین مبحث محافل گیمی را خبر “عرضه‌ی همزمان «کوانتوم بریک» برای پی‌سی و ایکس‌باکس وان” کلید زد. این اقدام مایکروسافت اعتراض جمعی از طرفداران این شرکت و مخصوصا کسانی که بازی مذکور را برای ایکس‌باکس وان پیش‌خرید کرده بودند در پی داشت که ظاهرا از بابت از دست دادن حق انحصاری انجام این بازی ناراضی بودند. این اتفاق و پی‌آمدهای آن از چند جهت قابل بررسی است. مهم‌تر از همه دست‌یابی به سیاستی است که مایکروسافت را به این تصمیات رهنمون ساخته و پی‌گیری این مطلب مقدور نیست مگر در بررسی رفتارهای این شرکت در مواجهه با موقعیت‌های مختلف در ادوار گذشته و توجه به بیانیه‌ها و اعلامیه‌های منتشر شده در این رابطه.
برای رسیدن به تحلیلی درست از این موضوع ابتدا لازم است روشن شود که شاید هیچ جواب کاملا صحیح و صادقی برای این سوال که واقعا “نقشه‌ی راه مایکروسافت در حیطه‌ی بازی‌های رایانه‌ای چیست؟” وجود نداشته باشد، و باید در نظر گرفته شود که مادامی که با یک شرکت مولتی میلیارد دلاری با چنین گستره‌ی فعالیتی مواجهیم، استخراج آراء مطبوع در مورد یک یا چند موضوع مشخص، کاری سخت و تحلیل آن‌ها به مراتب سخت‌تر است. با این‌حال، شرکتی مثل مایکروسافت خوش‌بختانه از اطلاع رسانی اهداف نزدیک خود ابایی ندارد و با دقت در آن‌چه از طریق اخبار پیش‌ِ روی ما قرار داده و مقارنه‌ی این اهداف با مواضع اتخاذ شده می‌شود به نتایجی چه بسا صریح دست یافت.
خوش‌بختانه آقای “فیل اسپنسر” در پاسخ به اعتراضات پیش آمده به خاطر اخبار جدید، موضع‌گیری روشن و مشخصی داشت و خیال ما را راحت کرد که شرکت مایکروسافت در نهایت با این اقدام و اقدامات مشابه بنا دارد تا یک سیستم “کراس-پلی” بین دو پلتفرم ایکس‌باکس وان و ویندوز 10 برقرار کند. اتفاقی که شاید خود بخش کوچکی از تمایل مایکروسافت به دست‌یابی به یک “اکو سیستم” یک‌پارچه تحت ویندوز 10 در فرم‌های سخت‌افزاری متفاوت باشد.
مایکروسافت برای تحقق این هدف مجبور است ابتدا در حیطه‌های مختلف، میان فرم‌های سخت‌افزاری تحت امر خود تعادل ایجاد کند. در حیطه‌ی بازی، آن‌چه در حال حاضر مایکروسافت را به جلو می‌راند، بعد از سرویس «ایکس‌باکس لایو»، کنسول خانگی نسل هشتمی این شرکت یعنی ایکس‌باکس وان است. به نظر می‌رسد در حال حاضر تمرکز مایکروسافت بر این پلتفرم غالب است که خب برای رسیدن به هدف جامع این شرکت این اوضاع باید تغییر کند. پلتفرم دیگر مایکروسافت در این حیطه ویندوز 10 است که اگر بخواهد به تعادلی که از آن صحبت شد برسد باید بهای بیشتری به این بستر بدهد. یکی از راه‌های برقراری این تعادل عرضه‌ی بازی‌ها به طور انحصاری برای دو پلتفرم ایکس‌باکس وان و ویندوز 10 است. مسئله‌ای که این‌جا می‌تواند محل اشکال باشد، این است که چرا مایکروسافت باید بازی انحصاری کنسول خود را به طور همزمان برای ویندوز 10 هم منتشر کند و عملا مفهوم انحصاری “کنسول” بودن را زیر سوال ببرد؟ و اصلا چرا مایکروسافت یک بازی کاملا جدید را برای این منظور (یعنی انتشار برای هر دو پلتفرم) معرفی نمی‌کند؟ و در نهایت این‌که آیا عرضه‌ی بازی مذکور برای ویندوز 10 مدتی بعد از عرضه‌ی آن برای ایکس‌باکس وان منطقی‌تر و به نفع ایکس‌باکس وان نبود؟
ایراد اول که با نگاهی دوباره به هدفی که برای مایکروسافت ترسیم کردیم کاملا برطرف می‌شود. در ادامه نیز می‌توان گفت که به هر حال ساخت بازی اختصاصی هزینه‌ی زیادی دارد و عرضه‌ی بازی تنها برای ویندوز (رایانه‌های شخصی) همچنان ریسک بزرگی است. بازی کوانتوم بریک در واقع لقمه‌ی آماده‌ای است که مایکروسافت برای مهیا کردن بستری برای عملی کردن پیش‌بینی‌های خود از آن استفاده کرده است. مشکلی که وجود دارد محبوبیت این بازی و مورد انتظار بودن آن است که برای کنسول داران به حال بد تعبیر و برای پی‌سی بازها به فال نیک گرفته می‌شود. و در نهایت این‌که عرضه‌ی این بازی برای ویندوز 10 اگر بنا بود مدتی بعد از عرضه‌ی آن برای کنسول انجام پذیرد، ممکن بود به نفع ایکس‌باکس وان و دارندگانش تمام شود، اما به هیچ وجه به نفع ویندوز 10 و در راستای تحقق اهداف نام برده نبود.
حال می‌بینیم که مایکروسافت در حال ورودی جدی‌تر به عرصه‌ی پی‌سی گیمینگ است. برخی از تحلیل‌گران جایگاه «استیم» را در پی‌سی گیمینگ دست نیافتنی می‌دانند و معتقدند که این راسته از بازار فعلا سر قفلی «والو» و شبکه‌ی گسترده‌اش است. اما موضوعی که اینان از آن غافل‌اند عدم استقلال کامل استیم و وابستگی اقتصادی آن به شرکت‌های بزرگی مثل خود مایکروسافت است. چرخه‌ی اقتصادی نابالغی که به راحتی از تصمیمات شرکت‌های عرضه‌کننده‌ی بازی تاثیر می‌پذیرد و با وجود تلاش‌های فراوان در تکمیل و تمتیع همچنان نمی‌تواند روی پای خود بایستد، در نتیجه تهدیدی برای مایکروسافت و سفره‌ای که می‌خواهد این‌جا پهن کند به حساب نمی‌آید. برگ برنده‌ی مایکروسافت در این مهلکه نیز «دایرکت‌ایکس 12» و انحصاری بودن آن برای ویندوز 10 است که ایجاب می‌کند بازی‌سازان به زودی بازی‌های خود را فقط برای این ویندوز عرضه کنند. این‌جا است که استیم و دیگران نیز به ناچار تحت امر پلتفرمی قرار می‌گیرند که متعلق به مایکروسافت است.
اتفاق دیگری که همزمان در حال رخ دادن است اضافه شدن مستقیم مایکروسافت به معادله‌ی “پلی‌استیشن + پی‌سی” است. در شرایطی که بسیاری از بازی‌کنندگان کنسول سونی را به خاطر دلایل مشخص (که موضوع این بحث نیست) به کنسول مایکروسافت ترجیح می‌دهند، و در کنار آن برای تجربه‌ی برخی از بازی‌ها “رایانه‌ی شخصی” نیز در اختیار دارند، با روند تازه‌ی مایکرو می‌توانند بازی‌های این شرکت را نیز تجربه کنند. این یعنی مایکروسافت با وجود این‌که نتوانسته در جنگ سخت‌افزاری بر سونی غلبه کند، اما از در نرم‌افزار مستقیما وارد میدان شده است. بدین ترتیب، مایکروسافت عدم حضور مطلق در معادله‌ی اقتصادی حاضر را با حضور مستقیم نرم‌افزاری تعویض می‌کند.
مایکروسافت به دنبال بستر سازی برای آینده‌ای است که در اولین اقدام توسط «کوانتوم بریک» سنگ‌فرش می‌شود. شاید این بازی دارد در حد یک عنوان لانچ کنسول قربانی می‌شود، و ممکن است ریزش هواداران و لغو پیش‌خریدها به حد جبران‌ناپذیر نزدیک شود، اما نتایج این بلندپروازی مایکروسافت در درازمدت مشخص می‌شوند و احتمال موفقیت از شکست به مراتب بیشتر است. مایکروسافت عملا با این‌کار اعلام جنگ می‌کند و آمده است تا جایگاه‌های بیشتری را در حیطه‌ی بازی‌های رایانه‌ای از آن خود کند. با نگاهی به سیستم مورد نیاز بازی «کوانتوم بریک» متوجه می‌شویم که این بازی واقعا بنای بستر سازی دارد، و قرار است با ورود آن به عرصه‌ی پی‌سی گیمینگ، سخت‌افزارهای کهنه جای خود را با سخت‌افزارهای جدید عوض کنند و بعد از آن هم شاهد حضور بازی‌های مشابه در این میدان خواهیم بود. چراکه اگر بستر سخت‌افزاری برای بازی‌سازان مهیا باشد (کاری که قرار است با کوانتوم بریک انجام شود) آن‌ها با خیالی آسوده‌تر بازی‌های قدرت‌مند خود را برای ویندوز 10 عرضه می‌کنند. در آینده قطعا شاهد بازی‌های بیشتری خواهیم بود که اختصاصا برای ویندوز 10 و ایکس‌باکس وان عرضه می‌شوند و بدین ترتیب مایکروسافت شمار بیشتری از مصرف کنندگان را پوشش می‌دهد.
اگر همه چیز مطابق انتظار مایکروسافت پیش برود، به زودی در پایان اخبار گیم‌نیوز به جای ذکر نام سه پلتفرم مقصد “پی‌سی، ایکس‌باکس وان و پلی‌استیشن 4″ خواهیم نوشت “ویندوز 10، ایکس‌باکس وان و پلی‌استیشن 4″ و این معادل‌سازی مایکروسافت را به نسبت 2 به 1 از حریف پیش می‌اندازد. به این معنا که این شرکت دو پلتفرم در اختیار دارد و حریف یکی و حالا سونی هر چقدر هم موفق عمل کند، نمی‌تواند جلودار مایکروسافت و سیطره‌ی نرم‌افزاری آن بر جهان تکنولوژی و دنیای بازی‌ها بشود.