تیم برتون یکی از معدود کارگردان‌های پر کار هالیوودی است که می‌توان گفت در اجرای فانتزی در سینما دست‌آوردهای منحصر به فرد خود را دارد. تیم برتون را بسیاری از شما می‌شناسید و باید بدانید که امروز 25 آگوست سالروز تولد این کارگردان صاحب‌سبک و مولف سینمای دنیا است. به همین مناسبت در این مطلب 7 فیلم ساخته تیم برتون را معرفی می‌کنیم که همه علاقه‌مندان به فانتزی باید تماشا کنند.
اگر با سینمای تیم برتون آشنا نیستید یا آشنایی اندکی دارید، بهتر است برخی از فیلم‌های مهم و پرآوازه‌ی او را با هم مرور کنیم. تیم برتون سازنده آثار مشهوری چون «چارلی و کارخانه شکلات» و «آلیس در سرزمین عجایب» است و همکاری‌های زیادی با «جانی دپ» و «هلنا بونهام کارتر» در مقام بازیگر و «دنی الفمن» در مقام آهنگساز داشته است.
آقای برتون همچون سابقه کارگردانی فیلم‌های مجموعه «بتمن» را دارد که در این فیلم‌ها «جک نیکلسون» در نقش جوکر بازی کرده است. اگرچه مجموعه بتمن ساخته تیم برتون در مقایسه با ساخته‌های امروزی و اقتباس‌های نوین از این شخصیت و داستان‌های کمیک او حرف زیادی ندارد، قطعا برای طرفداران او و سبک فیلم‌هایش مجموعه‌ای مهم و چه بسا درخشان محسوب می‌شود.
تیم برتون علاوه بر فیلم‌سازی، داستان‌نویسی و تصویرگری هم انجام داده و یکی از کارگردان‌هایی است که به واقع دارای نگاه منحصر به فرد و جهانِ خاص و مرموز خودش است.
او در ساخت فیلم‌ها نیز از این دنیای شخصی الهام گرفته و برخی از فیلم‌نامه‌هایش را هم بر اساس شخصیت‌های خودساخته‌ای خلق کرده که مدت‌ها در ذهنش زندگی می‌کردند.
برتون همچنین در خلق داستان‌های موزیکال و قصه‌هایی که به صورت شعر روایت می‌شوند تبحر دارد و تعداد فیلم‌های موزیکال او زیاد هستند. برای این‌که با فضای ذهنی و ساختار فیلم‌های تیم برتون بیشتر آشنا شوید، قبل از خواندن ادامه مطلب بهتر است انیمیشن کوتاه او به نام «وینسنت» محصول سال 1982 را همینجا تماشا کنید:
7 فیلم فانتزی تیم برتون که باید ببینید
تیم برتون فیلم‌های فانتزی بسیاری دارد که علاقه‌مندان به سینمای او باید آن‌ها را تماشا کنند.
دنیای منحصر به فرد برتون دنیای عظیم و پهناوری است و می‌شود روزها و ماه‌ها با محصولات آن سرگرم شد، اما شاید تماشای همه فیلم‌های برتون برای دوست‌داران سینما و فانتزی اندکی خسته‌کننده و البته سردرگم‌کننده باشد.
به همین خاطر در اختیار داشتن لیستی از آثار شاخص این فیلم‌ساز کارتان را خیلی راحت می‌کند.
Frankenweenie (2012)
فیلم Frankenweenie یک انیمیشن سه بعدی ساخته شده با تکنیک استاپ موشن است که تیم برتون در همکاری با والت دیزنی ساخته است.
این انیمیشن زیبا در واقع یک پارودی و ادای دینی است به فیلم فرانکنشتاین (1931) که از داستانی به همین نام نوشته «مری شلی» اقتباس شده است.
داستان فیلم درباره پسری به نام ویکتور فرانکنشتاین است که از قدرت الکتریسیته برای به زندگی برگرداندن سگش «اسپارکی» استفاده می‌کند و موفق می‌شود. پس از آن دوستانش از هیچ تلاشی برای یاد گرفتن این روش برای احیای حیوانات خود و دیگر موجودات دریغ نمی‌کنند و نتیجه یک هرج و مرج را به وجود می‌آورد.
تیم برتون در ساخت این فیلم که در واقع یک بازسازی از انیمیشن کوتاه 1984 خودش است با برخی صداپیشگان که در فیلم‌های قبلی‌اش با آن‌ها همکاری کرده بود مجددا همکاری داشته است. از جمله «وینونا رایدر» (ادوارد دست‌قیچی و بیتل‌جوس) و «مارتین شورت» (مارس اتکس!) و «مارتین لندو» (اد وود و اسلیپی هالو).
این فیلم نامزد دریافت جایزه اسکار، گلدن گلوب و بفتا بوده و موفق به دریافت جایزه بهترین فیلم انیمیشنی ساترن شده است.
Sweeney Todd (2007)
«سوئینی تاد» با نام کامل Sweeney Todd: The Demon Barber of Fleet Street فیلم موزیکال موفق تیم برتون در دهه 2000 با بازی «جانی دپ» و «هلنا بونهام کارتر» است.
تیم برتون ایده‌ی ساخت این فیلم موزیکال را از دهه‌ی هشتاد میلادی در سر داشت و بالاخره پس از توافق با دریم‌ورکز در سال 2006 دست به کار ساخت این فیلم جذاب و تماشایی شد.
داستان فیلم درباره آرایشگری به نام سوئینی تاد است که در واقع یک قاتل سریالی است و مشتریان خود را با تیغ ریش‌تراشی به قتل می‌رساند و به کمک همراه خود «خانم لاوت» اجساد قربانیان را به کیک گوشت تبدیل می‌کند و به فروش می‌رساند!
این فیلم در لیست 10 فیلم برتر سال 2007 جای گرفته و چندین جایزه از جمله گلدن گلوب بهترین فیلم موزیکال یا کمدی و همچنین بهترین بازیگر موزیکال یا کمدی را دریافت کرده است.
بازیگران این فیلم یعنی خانم بونهام کارتر و آقای جانی دپ، به ترتیب برای دریافت جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر زن فیلم کمدی یا موزیکال و اسکار بهترین بازیگر مرد نامزد شده بودند.
این فیلم ابتدا قرار بود توسط «سم مندز» کارگردانی شود.
Corpse Bride (2005)
«عروس مرده» یک انیمیشن موزیکال فانتزی است که با تکنیک استاپ موشن ساخته شده و توسط تیم برتون با همکاری «مایک جانسون» کارگردانی شده است.
این فیلم یکی دیگر از همکاری‌های جذاب تیم برتون با زوج دوست‌داشتنی جانی دپ و هلنا بونهام کارتر است که صداپیشگی دو شخصیت اصلی داستان را برعهده داشته‌اند.
همچنین این انیمیشن اولین تجربه کارگردانی انیمیشن بلند تیم برتون است. دو انیمیشن قبلی او یعنی The Nightmare Before Christmas و James and the Giant Peach را «هنری سلیک» کارگردانی کرده بود.
داستان فیلم درباره وصلت دو خانواده از دو طبقه اجتماعی متفاوت است که در ابتدا عروس و داماد در شکل‌گیری آن نقش چندانی ندارند، اما پس از ملاقات این دو، اوضاع تغییر می‌کند و این دو به هم علاقه‌مند می‌شود، اگرچه یک مشکل جدید به وجود می‌آید و شخصیت‌های فیلم به سرزمین مردگان می‌روند.
این فیلم نامزد دریافت جایزه اسکار بهترین فیلم انیمیشنی شده بود.
Big Fish (2003)
اگر جانی دپ قرار نباشد در فیلمی از تیم برتون بازی کند چه کسی بهتر از «ایوان مک‌گرگور» برای نقش اصلی را پیشنهاد می‌دهید؟
فیلم Big Fish محصول سال 2003 در آمریکا، اقتباسی از رمانی به همین نام نوشته «دنیل والاس» است که در سال 1998 نوشته شده و از فانتزی‌های پست مدرن محسوب می‌شود. فیلم‌نامه این اثر اقتباسی را «جان آگوست» نوشته و پیش از انتشار رمان کمپانی کلمبیا پیکچرز را متقاعد کرده بود که حقوق آن را بخرد.
این فیلم یکی از پر بازیگرترین آثار تیم برتون و البته یکی از آن‌هایی است که خودش تنها کارگردانی آن را برعهده داشته اما به خوبی موفق شده لحن و سبک و سیاق جهان فانتزی‌اش را به داستان دنیل والاس تزریق کند.
فیلم Big Fish با بازی بازیگرانی چون جسیکال لنگ، هلنا بونهام کارتر، ماریون کوتیار، استیو بوسمی و دنی ده‌ویتو موفق می‌شود در چند رشته نامزد دریافت جایزه‌های گلدن گلوب، بفتا، ساترن، اسکار و حتا گِرمی شود.
پیش از این‌که تیم برتون به این پروژه اضافه شود، جان آگوست برای کارگردان «استیون اسپیلبرگ» را در ذهن داشت و اسپیلبرگ هم می‌خواست نقش «ادوارد بوم» را به «جک نیکلسون» بسپارد.
Sleepy Hollow (1999)
پیش از 2000 لحن و فضای فیلم‌های تیم برتون بسیار متفاوت بود و دنیای فانتزی او تاریک‌تر و بی‌رحم‌تر به نمایش گذاشته می‌شد.
اگرچه درونمایه اکثر فیلم‌های تیم برتون را هنوز هم «تنهایی» و عشق‌های نافرجام، عجیب و کمتر درک شده تشکیل می‌دهند، اما فیلم Sleepy Hollow بهترین اثر تیم برتون است که این مضامین را بازتاب می‌دهد.
فیلم اقتباسی از داستان کوتاه «افسانه شوالیه بی‌سر» از قرن نوزدهم میلادی است و در ایران هم با نام‌هایی چون «سوار بی سر» و «شوالیه بی سر» شناخته می‌شود که البته ارتباط نزدیکی با داستان آن دارند.
جانی دپ در این فیلم در کنار «کریستینا ریکی» در نقش اصلی بازی می‌کند. او یک کاراگاه پلیس است که از شهر نیویورک به دهکده اسلیپی هالو فرستاده می‌شود تا چند قتل مرموز توسط یک یک سوار بی سر را بررسی کند.
فیلم اسلیپی هالو جایزه اسکار بهترین کارگردانی هنری را از آن خود کرد.
Edward Scissorhands (1990)
«ادوارد دست‌قیچی» یکی از عاشقانه‌ترین آثار فانتزی ساخته شده توسط تیم برتون است. این فیلم داستان یک مرد مصنوعی به نام ادوارد (با بازی جانی دپ) را روایت می‌کند که یک موجود ناقص است و به جای دستان خود، قیچی دارد.
ادوارد عاشق یک دختر به نام «کیم» می‌شود و ماجرای عجیب و بسیار جذاب او از همینجا رنگ تازه‌ای به خود می‌گیرد.
در همین رابطه بخوانید: معرفی کامیک: «ادوارد دست قیچی»
فیلم‌نامه این فیلم را «کارولین تامپسون» از داستانی که خود نوشته به همراه تیم برتون تکمیل می‌کند و می‌توان گفت که تاثیر تیم برتون در خلق موقعیت‌های کمدی سیاه و رومنس صادقانه را در این فیلم به وضوح تماشا می‌کنیم.
این فیلم چهارمین همکاری تیم برتون و «دنی الفمن» برای ساخت موسیقی متن است و یکی از موفق‌ترین همکاری‌های این دو هم محسوب می‌شود، و هر دوی آن‌ها معتقدند که این فیلم دربردارنده شخصی‌ترین و محبوب‌ترین لحظات کاری‌شان است.
پیش از جانی دپ قرار بود «تام کروز» (به توصیه کمپانی) در نقش ادوارد بازی کند و پس از این‌که تیم برتون با تام به توافق نرسید، «تام هنکس» و «گری اولدمن» برای این نقش توصیه شدند که هر دو بازی در فیلم را رد کردند.
Beetlejuice (1988)
فانتزی، کمدی، وحشت و رنگ‌ها را با هم ترکیب کنید تا فیلم Beetlejuice به دست آید. «مایکل کیتون» در این فیلم در نقش اصلی بازی کرده و تیم برتون شاید یکی از بهترین بازی‌های ممکن را از کیتون گرفته باشد.
کاترین اوهارا، جفری جونز و وینونا رایدر دیگر بازیگران این فیلم هستند. «الک بالدوین» و «جینا دیویس» در این فیلم به ارواح تسخیرگر تبدیل می‌شوند و فیلم آن‌قدر جذاب است که با بودجه 15 میلیون دلاری خود توانسته در سال اکران بیش از 73 میلیون دلار در آمریکا فروش داشته باشد.
این فیلم موفق شد جایزه اسکار بهترین گریم را از آن خود کند و همچنین سه جایزه ساترن بهترین فیلم ترسناک، بهترین گریم و بهترین بازیگر زن نقش مکمل برای «سیلویا سیدنی» را به ارمغان بیاورد.
موفقیت این فیلم از نظر منتقدان و تماشاگران، موجب شد که یک سریال انیمیشنی تلویزیونی از آن ساخته شود و چند بازی ویدئویی و البته یک تئاتر موزیکال که در سال 2018 به اجرا درآمد.
شما کدام یک از فیلم‌های تیم برتون را بیشتر دوست دارید؟
نظر خود را با ما در میان بگذارید.