قبلا در یکی از بتمنهای نولان شنیده بودیم که: «میراث خاندان وین چیزی فراتر از آجر و ملاط است»، ولی گویا میراث چندین و چند سالهی مرد عنکبوتی چنین نیست. زیرا با اکران فیلم Morbius معلوم شد ساختمانی که مارول و سونی معمار آن بودهاند، چنان سست و بیبنیه است که اگر فکری به حال ستونهای فرسوده و ترکهای عمیق آن نشود، سرانجام فرومیریزد و شخصیتهای کمیک-بوکیاش را در زیر خروارها ایدهی پرداخت نشده و ناموزون دفن خواهد کرد. همراه گیمنیوز باشید.
البته گرفتار شدن مارول در این سیر قهقرایی از خیلی وقت پیش قابل حدس و گمانهزنی بود. بهویژه در سال 2018 که شبه فیلم احمقانهای به نام Venom روی پرده رفت و فروشی برابر با فیلمهای مرد عنکبوتی داشت. همان موقع، پیشبینی خیلیها این بود که یا دوران ابرقهرمانها به سر رسیده و اکنون نوبت ضدقهرمانهاست و یا مارول میخواهد جهان سینمایی خود را گسترش دهد. برخی هم میپنداشتند با این فیلم قرار است فرانچایز جدیدی آغاز شود که در محوریت آن شخصیت ونوم قرار دارد. (رجوع کنید به نقد جیمز براردینلی)
ولی بعدا همه دانستند که حقیقت چیز دیگری است. وقتی در پایان Venom 2 عکس پیتر پارکر در صفحهی تلویزیون نقش میبندد و زبان دراز و چندشآور ونوم با ولعی سیریناپذیر به سوی آن حملهور میشود، میتوان بهراحتی فهمید که هدف مارول نه گسترش جهان سینماییاش بوده و نه ساختن یک فرانچایز جدید یا مواردی از این دست، بلکه تنها میخواسته یک ضدقهرمان نسبتا مهجور را وارد جهان مرد عنکبوتی کند و به جنگ با پیتر پارکر بفرستد.
قهرمانبازی یک دراکولای مهربان در فیلم Morbius
فیلم Morbius هم دقیقا به همین دلیل ساخته شده. در واقع، شخصیت اول آن از دنیای کمیک-بوکها به این جهان سینمایی آمده تا یک روز در برابر بزرگترین ابرقهرمان مارول قد علم کند. بنابراین عجیب نیست که موربیوس (جرد لتو) در معرفی خود میگوید «من ونوم هستم»، و درست مانند ونوم تمایل شدیدی به کشتن انسانها دارد. ولی پیش از آن که لحظهی موعود فرابرسد، چرا این شخصیت شرور را در کسوت ابرقهرمانی معصوم به کمک مردم جهان نفرستیم؟ و برای آن که همه چیز دراماتیکتر جلوه کند، او را در برابر بهترین دوست و برادر معنویاش یعنی لوکسیاس کرون (مت اسمیت) قرار ندهیم؟
بیشتر تناقضها و حفرههای داستانی فیلم در همینجا رخ مینماید. مثلا 1) چطور ممکن است این روحیهی انساندوستانه و انگیزههای خیرخواهانه متعلق به یک هیولای خونآشام باشد؟ و 2) لوکسیاس کرون چطور توانست وارد آزمایشگاه موربیوس شود و سرم مخصوص بیماریاش را به خود تزریق کند؟ سوال اول از دومی مهمتر است. کسی که هیچگاه در پی خدمت به نوع بشر نبوده و در تمام عمرش تنها به این میاندیشیده که دارویی برای درمان بیماری خودش پیدا کند (گویی موربیوس، خود به این مساله واقف است و از این رو جایزهی نوبل را نمیپذیرد!) چرا ناگهان به فکر محافظت از انسانها میافتد؟ به سخن دیگر، چه عاملی او را به این کار واداشته است؟ پشیمانی یا احساس گناه؟
نجات مردم یا تحقیر آنها؟ مساله این است
در ضمن، مگر کسی از موربیوس طلب استعانت و کمکرسانی کرده که او خودش را موظف به نجات دیگران میداند؟ شاید بتوان پاسخ این سوال را در فیلم Venom 2 پیدا کرد. وقتی ونوم به یاری زن سیاهپوستی میشتابد و به سمت مرد سارقی که قصد دزدیدن کیف آن زن را داشته یورش میبرد، ادی براک به ونوم میگوید: «او که نیازی به کمک ما نداشت» و سپس ونوم جواب میدهد: «او خودش نمیدانست که به کمک نیاز دارد!» بهراستی در فیلم Morbius هم چنین وضعیتی حاکم است. جان مردم به خطر افتاده و کاری از دست پلیس برنمیآید (فقط بیدلیل حضور دارد تا زمان فیلم از نود دقیقه فراتر برود) و هیچکس به جز یک دراکولای مهربان نمیتواند آرامش و امنیت را به شهر بازگرداند. شهروندان هم که از همهجا بیخبر!
بدتر از همه، پایانبندی فیلم است که هیچ تناسبی با سایر بخشهای آن ندارد. انگار خود مارول هم در پایان فیلم به بیمنطق بودن داستانی که به خورد طرفداراناش داده اعتراف میکند. واقعا همدست شدن موربیوس با آدرین تومز (کرکس) برای غلبه بر مرد عنکبوتی چه توجیهی دارد؟ آیا راه دیگری نبود که آدم بدها دور هم جمع شوند و زندگی پیتر پارکر را به آتش بکشند؟
سخن پایانی: چگونه همچنان از مرد عنکبوتی پول دربیاوریم؟
دیگر همه میدانیم که با گذشت هر سالْ استودیو مارول دچار بحرانهای عمیقتری میشود. اکنون مشکل این استودیو تنها کمبود خلاقیت نیست، بلکه حفظ محبوبیت مرد عنکبوتی هم به آن اضافه شده است. بیشک برای همین بود که در آخرین قسمت این فرانچایز (مرد عنکبوتی: راهی به خانه نیست) همهی بازیگران نقش اسپایدرمن گرد هم آمدند تا ماجراجویی ابرقهرمانها دوباره جذاب به نظر برسد و صندلیهای سینما خالی نماند. حالا هم استراتژی مارول افزودن آنتاگونیستهای جدید به این دنیای رنگ و رو رفته است. آن هم با ساخت فیلمهایی که حتا قدرت سرگرم کردن مخاطبانشان را ندارند.
نظر شما دربارهی این فیلم چیست؟ لطفا نظرتان را با ما در میان بگذارید.