فردای روزی که خبر «اتمام قرارداد کافه بازار با سوپرسل» را منتشر کردیم کاربران فراوانی اعتراض خود را به این موضوع نشان دادند. صدای برخی از این کاربران را در همان خبر انعکاس دادیم. اما قطع سرویس پرداخت درونبرنامهای بازی Clash of Clans که اصلیترین پیامد پایان این قرارداد بود، ظاهرا چند سال قبل، از داخل کشور پیگیری میشده است.
در پی درز نامههای الکترونیک متعدد از سرور ایمیل درگاه خدمات الکترونیک مصادیق محتوای مجرمانه، خبرنگاران به یک نامه طولانی از مدیرعامل کافه بازار به دکتر فیروزآبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی دست یافتند. این نامه حکایت از مصوبه کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه در قطع سرویس پرداخت درون برنامهای بازی Clash of Clans دارد. تاریخ ارسال این نامه 30 تیر 1395 ذکر شده است.
با این حال حسام آرمندهی موسس و مدیرعامل کافه بازار در یک مطلب نسبتا طولانی، درباره عواقب ناشی از چنین تصمیمی توضیح داده است. توضیحی که با توجه به ادامه این فعالیت در سالهای بعدی (تا پایان قرارداد در 9 مهر 1399) مفید واقع شده است.
او در این نامه به از بین رفتن اعتبار بینالمللی کافه بازار، از دست رفتن فرصتهای شغلی مستقیم و غیرمستقیم ناشی از فعالیتهای این مارکت، خروج ارز قاچاق از کشور، خرید و فروش غیرقانونی اکانتها و کاهش درامدهای مالیاتی دولت به عنوان عواقب تصمیم قطع سرویس پرداخت درونبرنامهای بازی اشاره میکند.
در بخش مهمی از این نامه آرمندهی به تلاشها و رایزنیهای تیمش از 1392 برای آغاز همکاری با سوپرسل اشاره میکند. او همچنین توضیح داده است که پیش از عقد این قرارداد، جلسات متعددی با نهادهای امنیتی، نظارتی و تصمیمگیران [که مشخص نیست اشاره به کدام نهادها است] برگزار شده است. در این جلسات نیز این نهادها در جریان منافع و مضرات این همکاری قرار گرفتهاند.
نکته مهم در اینجا تصریح مدیرعامل کافه بازار بر این موضوع است که هیچکدام از این نهادها با عرضهی بازی در ایران مخالفت نکردهاند. آنها تنها ملاحظاتی داشتهاند که به گفته کافه بازار، تمامی آنها لحاظ شده است.
در این نامه همچنین به موضوع حرام بودن خرید و فروش اکانتهای بازی اشاره شده است. یکی از موارد مثبت قرارداد بازار و سوپرسل و ایجاد امکان مستقیم پرداخت درونبرنامهای، «کاهش انگیزههای انجام این فعل» [خرید و فروش اکانت] ذکر شده است. سایت دیوار نیز از همان زمان در هماهنگی با پلیس فتا آگهیهای خرید و فروش اکانتهای کلش آف کلنز را مسدود میکند.
آرمندهی اضافه میکند که در شرایطی این قرارداد «منطبق با قوانین کشور» اجرایی شده که بازی بیش از 5 میلیون کاربر فعال در ایران داشته است.
مدیرعامل کافه بازار در بخش دیگری از نامهی خود با اشاره به فعالیتهای با کیفیت کافه بازار و رقابت با گوگل نوشته است:
رفع تحریمها از سوی گوگل اثری معنادار در نحوهی استفاده کاربران ایرانی از خدمات تلفنهای هوشمند این شرکت نداشت.
او در ادامه هم ادعا کرده است که رقابتپذیری [کافه بازار] تا حدی بوده که مسئولین مختلف فکر مسدود کردن گوگلپلی در ایران را هم به ذهن خود راه ندادهاند. او در ادامه تصریح کرده است که این اتفاق «تا به امروز» نیفتاده و ابراز امیدواری میکند که در آینده نیز رخ ندهد، «چرا که اثری هم نخواهد داشت». کافه بازار هفتهی گذشته با انتشار یک بیانیه با عنوان «چرا با فیلتر گوگلپلی مخالفیم؟» همین مواضع را تکرار کرده است.
در بخش مهمی از این نامه به صراحت ذکر شده است که اگر منطق چنین تصمیمی حمایت از تولید داخل است، هیچ صنعتی در کشور رشد طبیعی نمیکند «مگر اینکه هم به فکر تولیدکنندگان داخلی و هم مصرفکنندگان داخلی باشیم». یک رونوشت از این نامه همچنین به کریمی قدوسی رییس وقت بنیاد ملی بازیهای رایانهای ارسال شده است.
بنیاد ملی بازیهای رایانهای در مقاطعی به شکل فعالانه در برابر فیلتر شدن برخی بازیها از جمله کلش آف کلنز موضعگیری کرده و برای رفع مسدودیتها تلاش کرده بود.
با همهی اینها، قرارداد کافه بازار با سوپرسل تا مهر ماه 1399 ادامه پیدا کرد. تا اینکه در تاریخ 18 شهریور 1399 سوپرسل در یک بیانیه پایان این همکاری را اعلام کرد و ضمنا در بیانیهی خود نوشت:
بازیکنان ما، در هر کجا که هستند، از همه چیز برایمان مهمترند، و واقعا متأسفیم که نتوانستیم در حال حاضر راهی را برای ادامه ارائه Clash of Clans و Clash Royale به بازیکنانمان در ایران پیدا کنیم. ما این در را برای همیشه نمیبندیم؛ ما به نظارت بر وضعیت و همکاری با «کافه بازار» ادامه میدهیم تا در صورت امکان راهی برای بازگشت پیدا کنیم.
گمانههای اولیه «تحریمها» را دلیل پایان این همکاری عنوان کرده بودند. در همان زمان ما در گیمنیوز نوشته بودیم:
برخی شواهد حاکی از آن هستند که مراودات مالی کافه بازار و سوپرسل در اثر تحریمها به مشکل خورده و مانع از ادامه همکاری این دو شرکت با هم شده است.
در حالی که اکنون با توجه به نامهی منتشر شده این سوال پیش میآید که آیا با تغییر دولت و سیاستهای نهادهای امنیتی و نظارتی، امکان ادامه این همکاری وجود نداشته است؟ آیا همکاری سوپرسل و کافه بازار میتوانست ادامه پیدا کند؟
لازم به ذکر است که به رغم وجود اطلاعات دقیق موجود در نامه و امضای حسام میرآرمندهی به عنوان موسس و مدیرعامل کافه بازار، گیمنیوز به طور مستقل قادر به تایید اصالت و صحت این نامه نیست. طبیعی است که این گزارش صرفا جهت اطلاع رسانی برای مخاطبین منتشر شده و ما منتظر پاسخ کافه بازار به آن خواهیم بود.
کافه بازار هنوز صحت این نامه را تایید یا تکذیب نکرده است.
گیمنیوز بر اساس پایبندی به اصل جریان آزاد اطلاعات، انتشار و پیگیری چنین گزارشهایی را به عنوان یک رسانه مستقل حق خود میداند و بر آن پافشاری میکند.