مجموعه بازی‌های «اساسینز کرید» (Assassin’s Creed) که اولین بار در سال 2007 عرضه شد، به یکی از ستون‌های اصلی صنعت گیم تبدیل شده‌اند. این فرانچایز نه‌تنها بیش از دوازده نسخه اصلی دارد، بلکه شامل اسپین‌آف‌ها، بازی‌های موبایلی، رمان‌ها، کمیک‌بوک‌ها و حتی یک فیلم لایو اکشن با بازی «مایکل فازبندر» نیز می‌شود. اساسینز کرید نشان داد که بازی‌های اکشن تاریخی می‌توانند به‌اندازه عناوین فانتزی یا علمی-تخیلی موفق عمل کنند، و راه را برای عناوینی مثل Ghost of Tsushima و Kingdom Come: Deliverance 2 هموار کرد.
بااین‌حال، اینطور نیست که اساسینز کرید به حاشیه رانده شده باشد. این فرانچایز محبوب شرکت یوبی‌سافت در سال 2025 با نسخه چهاردهم خود به نام Assassin’s Creed Shadows بازگشته است. داستان این بازی جدید در ژاپن قرن شانزدهم روایت می‌شود و دوباره به نبرد بی‌پایان بین انجمن برادری قاتلان و تمپلارها می‌پردازد.
درحالی‌که منتظر ماجراجویی جدید این سری در گذر زمان هستیم، بیایید نگاهی به گذشته بیندازیم و ببینیم این نسخه و دیگر بازی‌های اساسینز کرید از نگاه منتقدان چه امتیازاتی دریافت کرده‌اند. فهرستی که در ادامه می‌آید، شامل تمام 14 بازی اصلی این فرانچایز است که بر اساس امتیاز «متاکریتیک» (منتقدان) رتبه‌بندی شده‌اند. این رتبه‌بندی از ضعیف‌ترین به بهترین بازی‌های این سری تنظیم شده است.
نکته مهم این است که در این رتبه‌بندی فقط نسخه‌های اصلی مجموعه بررسی شده‌اند و اسپین‌آف‌ها، ریمسترها یا بازی‌های اختصاصی موبایل و VR در نظر گرفته نشده‌اند. چون همه نسخه‌های اصلی این سری چندپلتفرمی هستند، امتیاز پلتفرمی که بیشترین نقد منتقدان را داشته به‌عنوان معیار استفاده شده است.
اساسینز کرید؛ از متوسط تا بهترین
تا کنون 14 بازی در این مجموعه منتشر شده که درباره هرکدام می‌توان ساعت‌ها صحبت کرد. در حالی که رویکرد یوبی‌سافت به این مجموعه مدتی کاملا تجاری شده بود، در سال‌های اخیر این شرکت بازی‌سازی تلاش کرد تا طرفداران قدیمی را دوباره جذب کند. برای رسیدن به این هدف، یوبی‌سافت ناچارا به ریشه‌های مجموعه نگاهی انداخت و تلاش کرد تا کیفیت سابق را بازگرداند. اگرچه برخی معتقدند که بازی‌های گذشته هرگز تکرار نخواهند شد، منتقدان نسبت به بازی‌های متفاوت اساسینز کرید مثل «والهالا» یا «ادیسه» که رسما اکشن نقش‌آفرینی بودند نیز بی‌رحمانه برخورد نکردند.
14. Assassin’s Creed Unity (XB1, 2014)
بازی Assassin’s Creed Unity داستان یک اساسین فرانسوی به نام «آرنو» را روایت می‌کند که عاشق بهترین دوست دوران کودکی خود می‌شود، اما این دوست در واقع یک تمپلار است. این عشق پیچیده در بستر تاریخی انقلاب فرانسه رخ می‌دهد. منتقدان بازی، تغییرات اساسی که در فرمول سری ایجاد شده بود و همچنین بازنگری کامل سیستم مبارزات را تحسین کردند. با این حال، علاقه کمتری به تلاش‌های بازی برای اضافه کردن حالت چندنفره (co-op) و داستانی داشتند که بیشتر در کنار انقلاب فرانسه جریان دارد تا اینکه واقعاً در آن شرکت کند.
اما چیزی که بیشتر از همه در زمان انتشار بازی جلب توجه کرد، انبوهی از باگ‌های گرافیکی عجیب بود که باعث شد برای برخی بازیکنان بازی تقریباً غیرقابل بازی شود. با این حال، باید گفت که اکثر مشکلات فنی بزرگ که منتقدان در ابتدای عرضه ذکر کردند، اکنون برطرف شده است و بازی Unity در طول سال‌ها به نوعی محبوبیت خاص یا جایگاه «کالت» دست یافته است.
13. Assassin’s Creed Rogue (PS3, 2014)
بازی Assassin’s Creed Rogue در سال 2014 همزمان با Unity عرضه شد و از دو نظر مهم، تجربه‌ای متفاوت برای این فرانچایز به ارمغان آورد. در این بازی، شما در نقش «شِی کورمک»، یک اساسین ایرلندی ظاهر می‌شوید که در ابتدای داستان به تمپلارها می‌پیوندد. داستان این بازی که در اواسط قرن 18 میلادی جریان دارد، پلی است که بازی‌های Assassin’s Creed III، Black Flag و Unity را به یک ماجراجویی بزرگ متصل می‌کند.
منتقدان تفاوت شخصیت کورمک با دیگر قهرمانان اساسینز کرید را تحسین کردند. اما از آنجایی که گیم‌پلی مبتنی بر کشتی‌رانی آن تقریباً مشابه بازی قبلی یعنی Black Flag بود، این شباهت مورد انتقاد قرار گرفت.
12. Assassin’s Creed Syndicate (PS4, 2015)
بازی Assassin’s Creed Syndicate که در لندن قرن 19 جریان دارد، مدرن‌ترین نسخه این سری تا به امروز به حساب می‌آید. این بازی ویژگی منحصر به فردی را معرفی کرد: دو شخصیت قابل بازی به نام‌های «جیکوب» و «ایوی فرای»، که بازیکنان می‌توانند هر زمان که بخواهند بین آن‌ها جابه‌جا شوند و جهان باز بازی را کاوش کنند.
این مکانیک خاص در فرانچایز تا مدت‌ها تکرار نشد، تا زمانی که نسخه جدید یعنی Assassin’s Creed Shadows منتشر شد.
11. Assassin’s Creed Mirage (PS5, 2023)
بازی Assassin’s Creed Mirage که پیش‌درآمدی برای «والهالا» است، ما را به بغداد قرن 9 میلادی در اوج خلافت عباسی می‌برد و داستان آغاز راه «بصیم» به عنوان یک اساسین را روایت می‌کند. برخلاف سه نسخه قبلی که بسیار طولانی بودند و تمرکز زیادی روی عناصر «نقش‌آفرینی» (RPG) شبیه به The Witcher 3 داشتند، Mirage تجربه‌ای کوچک‌تر و متمرکزتر ارائه داد که به نسخه‌های اولیه این سری شبیه‌تر بود.
این تغییر در تئوری جالب به نظر می‌رسید، اما واکنش‌ها از سوی منتقدان متفاوت بود. برخی معتقد بودند که حس و حال بازی قدیمی به نظر می‌رسد، هرچند بسیاری نیز از تمرکز بالای بازی و سبک روایی آن استقبال کردند.
10. اساسینز کرید والهالا (PS4)
«اساسینز کرید والهالا» (Assassin’s Creed Valhalla)، سومین بازی نقش‌آفرینی در این مجموعه، ماجراهای یک خاندان وایکینگ خیالی را روایت می‌کند که در قرن نهم به سراسر انگلستان هجوم می‌برند. نکته جالب این بازی شخصیت اصلی آن، «ایور»، است که برخلاف سنت همیشگی سری، به طور مستقیم درگیری یا جنگ همیشگی اساسین‌ها و تمپلارها ندارد. با این وجود، به عنوان یک مهره غیرمنتظره نقشی حیاتی در داستان ایفا می‌کند.
منتقدان از این که والهالا به نسبت دو نسخه قبلی، صیقلی‌تر به نظر می‌رسد استقبال کردند. اما از سوی دیگر، بسیاری از آن‌ها از فرمول تکراری بازی‌های نقش‌آفرینی جهان‌باز که طی چهار سال سه عنوان طولانی ارائه داده بود، خسته شده بودند.
9. Assassin’s Creed: Revelations (X360, 2011)
بازی Assassin’s Creed Revelations نقطه پایان بر آنچه به عنوان سه‌گانه «اتزیو» شناخته می‌شود، بود و نخستین عنوان این سری بود که دو شخصیت اصلی داشت. در این بازی، علاوه بر همراهی با اتزیو در قسطنطنیه قرن 15، آخرین ماجراجویی قهرمان اصلی بازی اساسینز کرید، یعنی «الطائر»، را نیز تجربه می‌کنید.
با این حال، ارائه سه بازی مشابه از اتزیو در مدت سه سال برای منتقدان کمی خسته‌کننده بود. اگرچه آن‌ها از داستان دراماتیک Revelations لذت بردند، اما یکنواختی گیم‌پلی بازی انتقادهایی را به همراه داشت.
8. Assassin’s Creed Origins (PS4, 2017)
بازی Assassin’s Creed Origins که پس از عرضه Syndicate به عنوان هشتمین بازی در شش سال منتشر شد، تغییرات بزرگی را در این فرانچایز به ارمغان آورد. این بازی که در مصر باستان و در دوران «کلئوپاترا» و «جولیوس سزار» جریان دارد، بیش از هزار سال قبل‌تر از هر نسخه دیگری از این سری روایت می‌شود و به زمانی بازمی‌گردد که هنوز اساسین‌ها و تمپلارها وجود نداشتند. همان‌طور که از نام بازی پیداست، «ریشه‌ها» (Origins) به ریشه‌های این درگیری، یا حداقل بخش مربوط به اساسین‌ها، می‌پردازد.
تصمیم برای فاصله گرفتن از فرمول گیم‌پلی قدیمی سری، به طور کلی مورد تحسین منتقدان قرار گرفت. با این حال، اشتیاق نسبت به محصول نهایی متفاوت بود؛ برخی منتقدان از وعده‌های فرمت جدید استقبال کردند، اما به مشکلات اجرایی آن نیز اشاره داشتند.
7. Assassin’s Creed Shadows (PS5, 2025)
بازی Assassin’s Creed Shadows نقطه عطف جدیدی برای مجموعه اساسینز کرید محسوب می‌شود و بازیکنان را به ژاپن قرن 16 می‌برد. تمام نسخه‌های اصلی این سری تا پیش از این در اروپا، آمریکای شمالی یا خاورمیانه جریان داشتند. داستان این نسخه در دوران اواخر دوره «سنگوکو» رخ می‌دهد، زمانی که بازدیدکنندگان غربی در تلاش بودند تأثیر خود را بر فرهنگ ژاپن اعمال کنند. از جمله اساسین‌ها و تمپلارها.
«سایه‌ها» تنها دومین نسخه از این سری است که دو شخصیت اصلی (به نام‌های یوسوکه و نائوی) را معرفی می‌کند که بازیکنان می‌توانند در هر زمان بین آن‌ها جابه‌جا شوند. یوسوکه، که یک سامورایی آفریقایی است، همچنین نخستین قهرمان در مجموعه اساسینز کرید است که مستقیماً بر اساس یک شخصیت واقعی ساخته شده است.
6. اساسینز کرید (X360, 2007)
اولین بازی از مجموعه Assassin’s Creed نقطه شروع همه چیز بود. این بازی گیم‌پلی مجموعه‌های کلاسیک یوبی‌سافت مانند Splinter Cell و Prince of Persia را ترکیب کرده و تجربه‌ای منحصر به فرد از مخفی‌کاری، اکشن و پارکور ارائه داد که در زمان خود بی‌سابقه بود.
این بازی همچنین یکی از نخستین تلاش‌های صنعت بازی برای ارائه یک حماسه تاریخی بلاک‌باستر بود که داستان یک اساسین مسلمان (حشاشین) را روایت می‌کرد که در برابر صلیبیون اروپایی مبارزه می‌کند.
عامل نوآوری در نسخه اصلی Assassin’s Creed فراتر از حد معمول بود و منتقدان از اینکه این بازی چقدر با استانداردهای روز متفاوت است، لذت بردند. اما این تازگی به‌تنهایی کافی نبود تا همه از ساختار تکراری گیم‌پلی بازی چشم‌پوشی کنند.
5. Assassin’s Creed Odyssey (PS4, 2018)
«اساسینز کرید ادیسه» (Assassin’s Creed Odyssey) به عنوان دومین بازی RPG جهان باز در این سری، داستان یک مزدور قدرتمند یونانی را روایت می‌کند که در اوج جنگ Peloponnesian به ماجراجویی در سراسر یونان می‌پردازد. او در این مسیر با موجودات افسانه‌ای و جوامع مخفی مبارزه می‌کند، در حالی که تلاش دارد یک کینه شخصی را حل‌وفصل کند.
نکته جالب اینجاست که Odyssey سال‌ها قبل از وجود اساسین‌ها یا سازمان پیشرو آن‌ها روایت می‌شود و بیشتر به گروه‌های مخفی و قدرت‌طلبی می‌پردازد که بعدها به تمپلارها تبدیل خواهند شد.
منتقدان به شدت از تجربه ارائه‌شده توسط Odyssey تمجید کردند، تا حدی که آن را قابل مقایسه با The Witcher 3 دانستند. با این حال، بزرگی بیش از حد بازی برای برخی از منتقدان چالش‌برانگیز بود.
4. Assassin’s Creed III (X360, 2012)
بازی Assassin’s Creed III یک تغییر بزرگ برای این فرانچایز بود، جایی که پس از چهار نسخه در دوران قرون وسطی، ما را به انقلاب آمریکا می‌برد. داستان این بازی از چشم یک اساسین بومی آمریکایی به نام «کانر» روایت می‌شود که در جستجوی انتقام از تمپلارهای انگلیسی است که روستای او را سوزاندند و خانواده‌اش را به قتل رساندند. اما داستان پیشینه کانر پیچیدگی‌های بیشتری از آنچه در ابتدا تصور می‌شد، دارد.
تمامی چهره‌های بزرگ انقلاب واقعی آمریکا نیز در این نسخه حضور دارند. شخصیت‌هایی مانند بن فرانکلین، جورج واشنگتن، توماس جفرسون و دیگر پدران بنیان‌گذار نقش‌های کلیدی در این داستان ایفا می‌کنند.
این تغییر در مکان و حال‌و‌هوا برای منتقدانی که از یکنواختی سه‌گانه اتزیو خسته شده بودند، بسیار جذاب بود. اگرچه برخی منتقدان از نبود انسجام در گیم‌پلی بازی گلایه داشتند، اما تازگی محیط و مقدار محتوای ارائه‌شده توسط این بازی کاملاً مورد توجه قرار گرفت.
3. Assassin’s Creed IV: Black Flag (PS3, 2013)
بازی Assassin’s Creed Black Flag یکی از محبوب‌ترین تغییرات در این فرانچایز طولانی‌مدت را معرفی کرد، جایی که بازیکنان بخش عمده‌ای از زمان خود را در دریای کارائیب و روی کشتی دزدان دریایی سپری می‌کنند. در حالی که همچنان شاهد اکشن مخفی‌کاری کلاسیک سری هستیم، Black Flag اساساً یک نسخه مدرن و سوم‌شخص از بازی Sid Meier’s Pirates به حساب می‌آید.
اگرچه منتقدان از طراحی برخی مأموریت‌ها؛ به‌ویژه مأموریت‌های دنبال کردن اهداف؛ گلایه داشتند، اما گیم‌پلی اصلی دزدان دریایی آن‌قدر جذاب بود که این مشکلات چندان به چشم نیاید.
2. Assassin’s Creed: Brotherhood (X360, 2010)
«اساسینز کرید برادری» (Assassin’s Creed Brotherhood) که دومین بازی با محوریت شخصیت اتزیو آدیتوره و سومین نسخه اصلی از این سری است، دنباله‌ای مستقیم بر Assassin’s Creed II محسوب می‌شود. در این نسخه، اساسین‌ها با خانواده بورجیا در ایتالیا دوران قرون وسطی روبرو می‌شوند.
این بازی یک حالت چندنفره رقابتی مبتنی بر مخفی‌کاری معرفی کرد که منتقدان به شکلی غیرمنتظره از آن استقبال کردند. نقدهای ارائه‌شده به طور کلی بسیار مثبت بودند و Brotherhood را به عنوان یک نسخه بهبود یافته از وضعیت موجود در Assassin’s Creed II معرفی کردند که با تکرار بیش از حد همان فرمول، جذابیتش را از دست نمی‌دهد.
1. اساسینز کرید 2 (X360, 2009)
بازی Assassin’s Creed II دومین نسخه از این سری، ما را از خاورمیانه در دوران جنگ‌های صلیبی به ایتالیا در اواخر قرن 15 می‌برد و معروف‌ترین شخصیت این فرانچایز، «اتزیو آدیتوره»، را معرفی می‌کند. او ردای اساسین را که از پدرش به ارث برده، به تن می‌کند و در برابر تمپلارها به رهبری خاندان بورجیا مبارزه می‌کند.
این دنباله نخستین نسخه بود که مورد تحسین منتقدان قرار گرفت، چرا که اساساً نسخه‌ای جدید از بازی اصلی بود که در هر زمینه‌ای بازسازی و بهبود یافته بود. از کات‌سین‌های سینمایی گرفته تا ساختار داستانی به مراتب بهتر و مأموریت‌های متنوع‌تر. نظر غالب این بود که Assassin’s Creed II بزنگاهی است که فرانچایز جایگاه واقعی خود را در آن پیدا کرد.