این ایده که یک فیلم از روی یک داستان کوتاه اقتباس شود چیز جدیدی نیست. اما این ایده که یک داستان کوتاه آنقدر قوی باشد که روی یک ژانر فیلم تاثیر بگذارد چیز دیگری است. این اثری است که داستان کوتاه لاتاری از شرلی جکسون بر ژانر فیلم‌های ترسناک داشته است. اثر داستان کوتاه مخوف جکسون را می‌توانید در طیفی بزرگ از فیلم‌های ترسناک ببینید. از فیلم کلاسیک «روانی» (Psycho) آلفرد هیچکاک تا فیلم انقلابی «برو بیرون» (Get Out) جوردن پیل.
اشتراک اصلی نویسندگان ژانر ترسناک تا به امروز
لاتاری شرلی جکسون در سال 1948 در نشریه نیویورکر منتشر شد. این داستان کوتاه نگاه تاریک جکسون است به این که چه اتفاقی می‌افتد اگر خوف و ترس از مرگ به زندگی عادی تزریق شود. به طرق مختلفی لاتاری داستان زندگی مشقت‌بار جکسون است. جکسون نویسنده‌ای پرفروش در زمانی بود که از زنان بیشتر از مادر بودن و خانه‌داری انتظار نمی‌رفت. لاتاری نام جکسون را بر سر زبان‌ها انداخت و درآمد زیادی را برای او و خانواده‌اش به همراه داشت. اما هم‌چنان از او انتظار می‌رفت که وظایف خانه‌داری‌اش را اولویت اولش قرار دهد. به گونه‌های بسیاری، نوشته‌های جکسون عکس‌‌العملی به دنیایی است که در آن زندگی می‌کرد، پدیده‌ای که تا به امروز یکی از اشتراکات اساسی نویسندگان داستان‌های ترسناک است.
کلید فهم اهمیت لاتاری این است که متوجه عنصر ترس کم‌شتاب و آهسته‌ای باشید که جکسون در داستان می‌پروراند. این داستانی نیست که در ظاهرش قصد شوکه کردن شما را داشته باشد. در عوض در تلاش است به شما نشان دهد چیزی همانند لاتاری چقدر راحت می‌تواند اتفاق بیفتد. ایده در اینجا این است که ترسناک‌ترین هیولا، موجودی خبیث نیست که در جنگل‌های اطراف می‌پلکد. می‌تواند همسایه دیوار به دیوارتان یا کسی که در راهرو محصولات لبنی در فروشگاه از کنارتان رد می‌شود باشد.
هیچ اتفاق خوبی نمی‌تواند بیفتد
داستان در یک شهر کوچک عجیب در یک روز تابستانی زیبا اتفاق می‌افتد. محلی‌ها درحال انجام کارهای روزمره‌شان و در انتظار مراسم لاتاری سالانه هستند. دخترکان به چیدن گل و پسرکان به بازی با سنگ‌ها مشغولند. تعدادی از خانواده‌های شهر را می‌بینیم و همه چیز عادی به نظر می‌رسد. اینجاست که جکسون داستان‌سراییش را به حد اعلا می‌رساند. تا زمانی که خواننده به فرجام دراماتیک داستان می‌رسد که برنده لاتاری تسی هاچینسون اصلا برنده نیست، ییلاقات ایده‌آل و آب و هوای دوست‌داشتنی تبدیل به جزئیاتی طعنه‌آمیز در اِعمال وحشیانه شرایط انسانی است.
ایده اصلی جکسون در نوشتن داستان این بود که نشان دهد ترس واقعی را می‌توان درون بشریت یافت. زمانی که یک سیستم مسئول برقراری نظم می‌شود اما آزادی‌های شخصی فرد را از او می‌گیرد، هیچ اتفاق خوبی نمی‌تواند بیفتد.
یکی دیگر از جزئیات قابل توجه حواشی پیرامون این داستان کوتاه این است که مخاطبان نیویورکر مطمئن نبودند که این داستان واقعی یا تخیلی است. همین منظور جکسون را از این که بشریت قادر به چنین اعمالی است اثبات می‌کند. ارتباط مستقیمی بین این وجهه از این داستان و ژانر ویدیوهای کشفی است که بر فیلم‌های ترسناک اواخر دهه 90 و اوایل دهه 2000 حکمرانی می‌کردند. با فیلم The Blair Witch Project که شروع کننده این ژانر در 1999 بود، فیلم‌های ژانر ویدیوهای کشف‌شده درک مخاطب از این که چه چیز واقعی است را به چالش کشیدند.
بلیر ویچ، اولین فیلم از نوع خودش که راهش را به جریان اصلی سینما پیدا کرد یک پدیده فرهنگی بود.
یکی از عوامل تاثیرگذار بر این موضوع این بود که در آن زمان همه چیز روی اینترنت وجود نداشت و مردم مطمئن نبودند چیزی که می‌بینند واقعیت دارد یا ساختگی است.
پایان لاتاری آن چیزی است که در خاطر می‌ماند. ایجاد ارتباط بین آن و فیلم‌هایی با پایان‌های شوکه‌کننده آسان است. فیلم‌هایی مثل سیاره میمون‌ها (1964) یا هر فیلمی از کاتالوگ فیلم‌های ام. نایت شیامالان، مثل حس ششم یا دهکده. با این حال، این کار نگاهی سطحی و ساده‌انگارانه به اثر جکسون و معنی پایان‌بندی آن است. در حقیقت، ارتباط بهتری را بین پایان داستان با روانی آلفرد هیچکاک که پیش‌تر به آن اشاره شد می‌توان ایجاد کرد. تصمیم هیچکاک مبنی بر کشتن ستاره فیلم «جنت لی» در 20 دقیقه ابتدایی فیلم انتظارات مخاطب را به همان‌گونه‌ای سرنگون می‌کند که پایان داستان جکسون این کار را می‌کند.
جکسون خودش می‌گوید یکی از دلایلی که خوانندگان این‌قدر از داستان ناراحت بودند این بود که کاملا انتظار داشتند تسی یک نوع محصول خانگی را برنده شده باشد. توانایی او در بازی با انتظارات مخاطب بر فیلم‌های دیگری در دهه‌های آینده تاثیر گذاشت.
لاتاری نشان می‌دهد که چقدر جامعه می‌تواند منزوی‌کننده باشد زمانی که به چشم یک خارجی یا کمتر در دنیا دیده شوید. تسی نمایانگر حس جدا افتادگی‌ای است که بسیاری از زنان، از جمله خود جکسون، در آن زمان احساس می‌کردند. جوردن پیل با همین احساس در برو بیرون بازی می‌کند، جایی که شخصیت اصلی کریس واشنگتن (دنیل کالویا) به خانه تماشایی دوست‌دخترش در روستا برده می‌شود تنها برای این که دریابد اتفاقات بیشتری در حال افتادن است.
روایت پیل از این که سیاه پوست بودن در آمریکا چگونه است طنین‌انداز درس جکسون در رابطه با مشقاتی است که زنان با آن‌ها دست و پنجه نرم می‌کردند تا هویت خودشان را در دنیایی که تغییر را نمی‌پذیرد پیدا کنند.
احتمالا واضح‌ترین تاثیر لاتاری شرلی جکسون بر هالیوود سری فیلم‌های The Purge است. فیلم ترسناک/دلهره‌آور محصول سال 2013 که توسط جیمز دمونوکو نوشته و کارگردانی شد، ایده اصلی جکسون را گرفته و تا مقطع ترسناکی آن را گسترده می‌کند. هر دو متن نشان‌دهنده خطرات سنت و دنبال کردن کورکورانه هسته قدرت‌مدار است. خطرات اجتماعی‌ای که در این متن‌ها بیان شده است ممکن است برای بعضی‌ها دور از ذهن باشد، اما واقعیات کنترل دولت بر افراد و جامعه چیزی است که مردم در حال درک آن در سرتاسر جهان هستند.
در آخر، این داستان کوتاه بر یکی از منحصر به فردترین اذهان این ژانر، نویسنده و کارگردان یعنی آری آستر و فیلم محصول 2019 او Midsommar هم تاثیرگذار بوده است. زمانی که شخصیت‌های اصلی داستان خصوصا دنی (فلورنس پیو) خودشان را به فستیوال Mid-summer در سوئد می‌رسانند، همه چیز باصفا و ساده و آرام به نظر می‌رسد.
فیلم با مواجهه دنی با یک ترومای شخصی و چیزی شبیه به یک رابطه سمی شروع می‌شود. زیبایی مناظر اروپای شرقی بیننده را از آن درد دور می‌کند و به او امید می‌دهد.
همان‌طور که قبلا گفته شد، داستان جکسون با یک روز شگفت‌انگیز تابستانی آغاز می‌شود و به خواننده همین احساسات امیدبخش را می‌دهد. آستر ناگهان این احساس را با خشونت زیاد مراسم Attestupa سرنگون می‌کند. این رویداد بین مردم به چشم افتخاری بزرگ دیده می‌شود، اما برای ما، بدوی و غیرضروری می‌نماید. در اکت پایانی فیلم، دنی کنترل زندگی خودش و اوضاع را بدست می‌گیرد زمانی که به جای امتحان شانسش در لاتاری، دوست‌پسرش کریستین (جک رینور) را برای فدا کردن انتخاب می‌کند.
توانایی شرلی جکسون برای ایجاد تعلیق و تنش با تاثیر بر نسلی از نویسندگان و کارگردانان، بر خود هسته ژانر ترسناک تاثیر گذاشته است. جکسون توانست شیوه زندگی در شهری کوچک را ایزوله کند، و دقیقا مشخص کند تنهایی در میان جمعی از مردم به چه معناست. زمانی که در سال 1948 منتشر شد، لاتاری شرلی جکسون تار و پود زندگی آمریکایی را تکان داد و تا به امروز به تاثیر بر فیلمسازان و مخاطبان ادامه می‌دهد.
ترجمه فارسی داستان لاتاری (قرعه کشی) از شرلی جکسون را می‌توانید از لینک زیر دانلود کنید: