بهترین فیلم‌های بین‌المللی سال ۲۰۲۲ که ارزش تماشا دارند – از خرس نیست تا باردو

در این نوشتار، شماری از بهترین فیلم‌های بین‌المللی سال 2022 به شما معرفی می‌شوند که بسیاری از آن‌ها شانس دریافت جوایز سینمایی در سال آینده را دارند. همراه گیم‌نیوز باشید.

سال 2022 سالی قابل پیش‌بینی نبود. به جز فیلم‌های مهم هالیوود از جمله تاپ‌گان: ماوریک اثر جوزف کوشینسکی و آواتار: راه آب اثر جیمز کامرون که عملکرد موفقی در باکس‌آفیس داشتند (اولی 1.488 میلیارد دلار در سراسر جهان کسب کرد و پرفروش‌ترین فیلم امسال شد. دومی نیز فروشی 441.7 دلاری داشت)، فیلم‌های دیگر با بازدهی رو به کاهشی در سینماها روبه‌رو شدند. از آثار پرهزینه‌ای مثل بلک آدام دی‌سی با بازی دواین جانسون گرفته تا فیلم‌های محبوب منتقدان مانند Tár اثر تاد فیلد. در همین حال، تعدادی از فیلم‌های غیرآمریکایی مانند فیلم RRR ساخته‌ی اس اس راجامولی مورد تحسین منتقدان قرار گرفتند و رکوردهای باکس‌آفیس را شکستند. جالب است بدانید که این فیلم بیش از 140 میلیون دلار در سراسر جهان فروش کرده است.

علاوه بر این، فیلم‌های در حال پخش و روی پرده از کشور ایران اهمیت تازه‌ای پیدا کردند. اعتراضات جاری در ایران که مرگ مظلومانه‌ی مهسا امینی در شهریور ماه آغازگر آن بود، به عنوان مقاومت در برابر خشونت‌های جنسیتی آغاز شد و به انتقادات گسترده‌ای انجامید. در بحبوحه‌ی اعتراضات، شاهد نمایش فیلم‌هایی همچون «بدون خرس» اثر «جعفر پناهی» بودیم. فیلم‌هایی از کارگردانان ایرانی و درباره‌ی وضعیت اجتماعی ایران.

بهترین فیلم‌های بین‌المللی سال 2022

این مطلب برگرفته از مقاله‌ای در سایت TIME نوشته‌ی آرمانی سید است و تاریخ انتشار آن 21 دسامبر 2022 میلادی است. انتخاب‌ها دست‌نخورده باقی مانده‌اند، اما در فرایند ترجمه تغییراتی در متن اصلی داده شده است.

Aftersun (بریتانیا)

داستان در اواخر دهه‌ی 1990 اتفاق می‌افتد. پدر مجرد 30 ساله‌ای (پل مسکال) دختر 11 ساله‌اش (فرانکی کوریو) را به استراحتگاهی در ترکیه می‌برد. سال‌ها بعد، این دختر (سلیا رولسون هال) به عنوان یک بزرگسال تصمیم می‌گیرد که خاطرات پدر غایب خود را گردآوری کند. فیلم افترسان با رویکرد یک مستند رئالیستی، درصدد نشان دادن نوستالژی نوجوانی و کشف خصوصیات جنسی به همراه جست‌وجوی مبهم خودآگاهی در هنگام بزرگسالی است. این فیلم که نخستین اثر سینمایی شارلوت ولز اسکاتلندی است، طی اولین نمایش خود در جشنواره‌ی کن 2022 اشک بینندگان را درآورد. همچنین توسط منتقدان (از جمله منتقد TIME) به عنوان یکی از بهترین فیلم‌های سال مورد ستایش قرار گرفت و در جشنواره‌ی فیلم مستقل بریتانیا نامزد هفت جایزه شد.

Holy Spider (دانمارک)

فیلم عنکبوت مقدس ماجرای واقعی سعید حنایی (مهدی بجستانی) را دنبال می‌کند که به «قاتل عنکبوتی» شهرت دارد. او از سال 2000 تا 2001 اقدام به قتل 16 کارگر جنسی کرد. شخصیت محوری فیلم زنی به نام رحیمی (زر امیر ابراهیمی) است؛ یک روزنامه‌نگار تحقیقی که قصد دستگیری حنایی را دارد، بنابراین مخفیانه از تهران به مشهد می‌رود. این فیلم که به کارگردانی علی عباسی ساخته شده و منتخب دانمارک برای بهترین فیلم بین‌المللی در اسکار 2023 است، سعی دارد درباره‌ی زنان آسیب‌پذیر در جامعه‌ای بیش‌ازحد مذهبی کاوش کند. موضوعی که هنگام اعتراضات گسترده علیه «قوانین اخلاقی» در ایران به معنای تازه‌ای دست یافته است.

RRR (هند)

در سال 1920 برای بازگرداندن دختر جوانی که توسط مردی مستبد ربوده شده، نگهبان قبیله‌ی گوند با یک هویت ناشناس به دهلی می‌رود. فیلم پرسروصدای RRR (برخیز! غرش! شورش!) ساخته‌ی اس اس راجامولی علاوه بر این‌که مخاطبان را در سراسر جهان مجذوب خود کرده، از فیلم‌های پرفروش بالیوود نیز پیش‌روی کرده است تا جایگاه چهارمین فیلم هندی پرفروش در تمام دوران را به دست آورد. این فیلم با سکانس‌های مبارزه، صحنه‌های رقص و اکشن دراماتیک خود به روایت داستان حماسی دو انقلابی در هند می‌پردازد که برای حفظ استقلال این کشور مبارزه می‌کنند. شایان ذکر است که فیلم RRR با بودجه‌ی 72 میلیون دلاری‌اش پرهزینه‌ترین فیلم سینمای هندوستان به شمار می‌رود.

Joyland (پاکستان)

حیدر (علی جونجو) پسر جوان متاهلی است که مخفیانه با یک رقصنده‌ی تراجنسیتی به نام بیبا (آلینا خان) دیدار می‌کند و عاشق او می‌شود. در سوی دیگر قصه، رعنا امان‌الله (سلمان پیرزاده) قرار دارد که پدر حیدر است و انتظار دارد یکی از دو پسرش به‌زودی نخستین نوه‌ی پسری‌اش را به دنیا آورد. فیلم جوی‌لند نقش‌های جنسیتی را به گونه‌ای چیده است که می‌تواند برای برخی مسرت‌بخش و برای برخی دیگر ناراحت‌کننده باشد. این فیلم که منتخب پاکستان برای اسکار است، با ممنوعیتی جنجالی از سوی دولت این کشور مواجه شد و برای مخاطبان ملی خود به نمایش درنیامد.

No Bears (ایران)

جعفر پناهی، کارگردان ایرانی، همواره در تلاش بوده است که مرز میان سینما و واقعیت را محو کند. او این‌بار نیز در نقش نسخه‌ای از خودش بازی می‌کند. فیلم خرس نیست درباره‌ی خود پناهی است که فیلمی را از راه دور و از روستایی در ایران که در نزدیکی مرز ترکیه قرار دارد، کارگردانی می‌کند. در واقعیت و در فیلم، او اجازه‌ی خروج از ایران را ندارد و نمی‌تواند به چنین مکانی سفر کند (پناهی در تابستان امسال دستگیر و به شش سال زندان محکوم شد.) فیلمی که او کارگردانی می‌کند، درباره‌ی زن و شوهری به نام‌های زارا (مینا کاوانی) و بختیار (بختیار پنجه‌ای) است. آن‌ها در تلاش برای فرار از ترکیه و آغاز یک زندگی جدید در اروپای غربی هستند. بخش دیگر فیلم درباره‌ی عشق سولدوز (عمید داوری)، دانشجو و فعال سیاسی ترک، به گوزل (دریا عالی) است.

Triangle of Sadness (سوئد)

فیلم مثلث اندوه اثر روبن اوستلوند (کارگردانی که تا کنون برنده‌ی دو نخل طلا شده) یکی دیگر از بهترین فیلم‌های بین‌المللی سال 2022 است. شخصیت‌های فیلم مسافران ثروتمند یک قایق تفریحی لوکس هستند. از جمله ناخدای مارکسیست کشتی (وودی هارلسون) که خدمه را از «نه» گفتن به مسافران منع می‌کند، صرف نظر از این‌که خواسته‌هایشان چقدر مضحک باشد. سایر مسافران شامل یک زوج سوپرمدل به نام‌های کارل و یایا (مرحوم شارلبی دین)، یک الیگارش روسی و یک دلال اسلحه‌ی بریتانیایی می‌شوند. هنگامی که امواج متلاطم اقیانوس کشتی آن‌ها را غرق می‌کند، اعضای گروه مجبور می‌شوند که در جزیره‌ای پناه بگیرند و در آن‌جا تلاش می‌کنند زنده بمانند.

Decision to Leave (کره جنوبی)

کارآگاه هائه-جون (پارک هائه-ایل) در حال تحقیق درباره‌ی مرگ اسرارآمیز مردی است که از قله‌ی کوه سقوط کرده و این اتفاق به مرگ‌اش منجر شده است. مشخص نیست که او خودکشی کرده یا کسی او را هل داده، اما هائه-جون به بیوه‌ی جوان و اغواگر مرد (تانگ وی) مشکوک است. آشنایی این دو نفر با یکدیگر باعث ایجاد رابطه‌ای عجیب و غیرعادی میان آن‌ها می‌شود. فیلم تصمیم به جدایی نوآر پرتنشی است که قدرت سینمای کره را به ما یادآوری می‌کند. این فیلم در جلب رضایت منتقدان بسیار موفق عمل کرد و نامزد جایزه‌ی گلدن گلوب در بخش بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان هم شد. همچنین به موفقیت روزافزون و بین‌المللی فیلم‌های کره‌ای (مانند انگل و میناری) که در سال‌های اخیر آغاز شده است، افزود.

Argentina, 1985 (آرژانتین)

کارگردان آرژانتینی، سانتیاگو میتره، در آخرین فیلم خود به سراغ یک ماجرای واقعی رفته و به بازگویی داستان محاکمه‌ی خونتا (که شورایی از نظامیان حاکم بر آرژانتین در طی سال‌های 1976 تا 1983 بود) پرداخته است. در این محاکمه‌ی سرنوشت‌ساز، گروهی از وکلای جوان (از جمله لوئیس مورنو اوکامپو (پیتر لانزانی) که معاون منتخب خولیو سزار استراسرا بوده است) در یک نبرد حقوقی پرفشار سعی در محکومیت سران دولت سابق آرژانتین دارند که متهم به شکنجه‌ی دسته‌جمعی، تجاوز، آدم‌ربایی و قتل هستند. این فیلم به‌خوبی موفق می‌شود که جوهر یک درام دادگاهی را حفظ کند.

All Quiet on the Western Front (آلمان)

آخرین اثر ادوارد برگر، کارگردان آلمانی، اقتباسی از کتاب مشهور اریش ماریا رمارک در سال 1928 به همین نام است که داستان یک سرباز جوان آلمانی در جبهه‌ی غربی در طول جنگ جهانی اول را روایت می‌کند. در سال 1930 نیز فیلمی توسط غول سینما، کارل لمل، که یکی از بنیانگذاران یونیورسال پیکچرز بود، بر اساس کتاب رمارک ساخته شد و جایزه‌ی اسکار بهترین فیلم را دریافت کرد. بازسازی اخیر در تلاش است که درک مشخصا آلمانی از جنگ را بررسی کند.

پل باومر (فلیکس کامرر) و همکلاسی‌های او مشتاق هستند تا در ارتش برای خدمت به میهن‌شان نام‌نویسی کنند. ولی آن‌ها به‌سرعت با واقعیت کثیف جنگ روبه‌رو می‌شوند. در این میان، پل با تعدادی از مردان جوان دیگر دوست می‌شود که شاهد جنایات ناشی از حملات فرانسه هستند. فیلم به سال 1918 می‌رسد؛ آلمانی‌ها هم‌چنان در حال مبارزه هستند و یک سیاستمدار لیبرال سعی می‌کند مافوق خود را متقاعد کند که دستور آتش‌بس دهد. فیلم در جبهه‌ی غرب خبری نیست ارسالیِ آلمان برای اسکار است و نامزدی گلدن گلوب در بخش بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان را نیز کسب کرده است.

Bardo, False Chronicle of a Handful of Truths (مکزیک)

فیلم باردو، وقایع‌نگاری نادرست یک مشت حقیقت داستان یک روزنامه‌نگار و مستندساز مشهور به نام سیلوریو (دانیل گیمنز کاچو) را دنبال می‌کند. او در لس‌آنجلس زندگی می‌کرده و اکنون با همسرش لوسیا سیسیلی (گریسل) به کشور خود یعنی مکزیک بازمی‌گردد. این فیلم متکی بر تجربه‌ی شخصی کارگردان، آلخاندرو گونزالس ایناریتو، است؛ سیلوریو از یک بحران وجودی رنج می‌برد. به این دلیل که او با هویت، روابط خانوادگی، خاطرات‌اش و تاریخ کشورش دست‌وپنجه نرم می‌کند. سیلوریو در گذشته‌ی خود به دنبال سرنخ‌هایی می‌گردد تا به پاسخ‌هایی راجع به هویت‌اش در زمان حال برسد. فیلم باردو حاصل همکاری ایناریتو با نتفلیکس است. فیلمسازی که پیش از این به خاطر ساخت فیلم‌های بردمن (2014) و بازگشته (2015) جایزه‌ی اسکار بهترین کارگردانی را دریافت کرده است.

The Box (ونزوئلا)

فیلم جعبه سومین اثر بلند لورنزو ویگاس، کارگردان ونزوئلایی، است. همچنین میشل فرانکو، فیلمساز معروف مکزیکی، تهیه‌کننده‌ی این فیلم بوده است. فیلم جعبه برای نخستین‌بار در جشنواره‌ی ونیز 2021 به نمایش درآمد و چندی پیش به عنوان فیلم ارسالی ونزوئلا برای شرکت در جشنواره‌ی اسکار امسال انتخاب شد. داستان فیلم درباره‌ی هاتزین، یک پسر نوجوان، است که با هدف جمع‌آوری بقایای جسد پدرش از یک قبر مشترک به شمال مکزیک سفر می‌کند. هاتزین پس از یک برخورد ناگهانی با مردی مرموز در خیابان که شبیه پدر فقید اوست، به دنیای تاریک و خشن صنعت تولید در شمال مکزیک کشیده می‌شود.

Saint Omer (فرانسه)

فیلم عمر مقدس اثری به کارگردانی آلیس دیوپ است که بدون شک باید در میان بهترین فیلم‌های بین‌المللی سال 2022 جایگاه نخست را داشته باشد. این درام بی‌نظیر یکی از پنج فیلمی است که در فهرست نهایی بهترین فیلم بین‌المللی آکادمی فرانسه در سال 2023 قرار گرفته. داستان فیلم درباره‌ی مده‌آ (جادوگری اسطوره‌ای که دو پسرش را طبق یک سنت یونانی به قتل رساند) است و ماجرای داستان‌نویسی به نام راما (کایژه کاگامه) را دنبال می‌کند که در محاکمه‌ی لارنس کولی (گوسلاژی مالانگا)، یک زن جوان سنگالی-فرانسوی، حضور دارد. لارنس به کشتن دختر 15 ماهه‌اش با رها کردن او به جزر و مد ساحلی در فرانسه متهم شده. زمانی که لورنس شهادت می‌دهد که یک جادوگر پشت جنایت او بوده است، داستان دچار چرخشی غیرمنتظره می‌شود.

شما کدام یک از فیلم‌های ذکرشده را دیده‌اید؟ نظرتان را درباره‌ی بهترین فیلم‌های بین‌المللی سال 2022 برای ما بنویسید.