بازهم «جانی گرینوود» (Jonny Greenwood) (گیتاریست گروه افسانه ای رِدیو هد) و پاول توماس اندرسون با همکاری هم شاهکار آفریدند. اندرسون این بار با فیلمی آمده است که ذهن مخاطب را به شدت درگیر شخصیت، رفتارها، عادات و علایق و دیگر جزئیات زندگی آنها میکند. رشته خیال روایت عشقی است که در چارچوب هیچ قوانین و مقرراتی نمیگنجد و در نتیجه غیرقابل فهم است. «رینلودز وودکاک» و «آلما» عاشق یکدیگرند اما قوانین دست و پا گیر خانه وودکاک با آن همه خدمه و تشریفاتش میان آن دو قرار میگیرد. در ادامه با بررسی موسیقی متن فیلم Phantom Thread با گیمنیوز همراه باشید.
جانی گرینوود هم این بار تجربیتر از قبل آهنگسازی کرده است. موسیقی کلاسیک او تقریبا تمام صحنههای فیلم اندرسون را دربر میگیرد و مسئولیتش گویی القاء کامل حس و حال زندگی وودکاک، خانه او، قوانین و مقررات سختگیرانه او و در نهایت عشق او به آلماست. جانی با موسیقیاش کاری کرده که در برخی صحنهها که موسیقی همراهی نمیکند بگوییم یک چیزی کم است!
در اینجا بعضی قطعات جانی و چگونگی ارتباط آنها با صحنههای فیلم را بررسی میکنیم. آنچه نوشته شده صرفا برداشتی شخصی است.
اولین قطعه فیلم «خانه وودکاک» است که شاید برجستهترین قطعه در این اسکور به حساب میآید. این قطعه در صبح دلانگیز دیگری در خانه وودکاک به گوش میرسد؛ وودکاک صورتش را اصلاح میکند، موهایش را برس میکشد، لباس تمیز به تن میکند؛ تکرار قواعد هرروزهای که باعث شده تمام سفارشات سر وقت و با بهترین کیفیت آماده شوند و خانه وودکاک مشهورترین خانه مد لندن شود. «خانه وودکاک» گرین وود، که به نوعی ادای دینی است به سبک امپرسیونیستی دبوسی (آهنگساز فرانسوی قرن 19 و 20)، به خوبی این اتمسفر حاکم بر خانه وودکاک را به مخاطب القاء میکند.
قطعه ستودنی دیگر از جانی را میتوان درست قبل از برخورد وودکاک و آلما شنید. قطعهای با عنوان »فردا ادامه میدهم» که با توالیهای مرموز بر روی پیانو گویی نوید اتفاقی را میدهد که به نظر میرسد نقطه عطف زندگی وودکاک و درنتیجه خود فیلم است؛ این اتفاق خودِ آلماست. گمشدهای که وودکاک اعتراف میکند بعد از مدتها جستجو پیدایش کرده است.
کمی به خود آلما بپردازیم. او به نوعی همان کهن الگوی حوا در روانشناسی یونگی را به ذهن متبادر میکند؛ به عبارت دیگر وودکاک تعلق خاطری مادرانه به آلما دارد. از همان ابتدای آشنایی با آلما از مادرش میگوید و آلما نیز در نهایت پس از چندین ماه تحقیر در خانه وودکاک رگ خواب رینولدز را پیدا میکند. رینولدز به مادر نیاز دارد و تنها زمانی که مانند کودکی بیمار میشود عشق میورزد. جانی هم در قطعهای به نام «آلما» با ترکیبی از پیانو و ویولنها نوایی شبیه لالایی مادر پدید میآورد که روح را نوازش میدهد. شاید آلما همان ماما باشد. این قطعه را در صحنهای میشنویم که رینولدز بیتابانه میان جمعیتی که برای شب سال نو جمع شدهاند به دنبال آلما (شما بگویید ماما) میگردد. چیزی که در طول فیلم به خاطر غرور بیش از اندازه رینولدز از او انتظار نداشتیم.
جانی تم اصلی فیلم را در قطعه «رشته خیال» و با چهار واریاسیون قرار داده است. این چهار واریاسیون با تنظیمهای متفاوت خود، حسهای متفاوتی را برمیانگیزد. «رشته خیال 3» را با آن تنظیم شورانگیز و حماسی در صحنه کلیدی فیلم زمانی که رینولدز میداند آلما غذای او را مسموم کرده است میشنویم؛ حماسه عشق. رینولدز میفهمد ماهیت عشقش به آلما چیست و چگونه است. گویی آلما با آن عشق مادرانه خود و با خوراندن سم به رینولدز به او میفهماند که باید میان عشق و مقرراتش یکی را انتخاب کند و رینولدز نیز با کمال میل به آغوش آلما پناه میبرد. این تناقض در عشق ورزیدن را جانی با ملودی آرام و احساسی اما تنظیمی پرشور القاء میکند.
در این فیلمِ اندرسون، عشق میان آلما و رینولدز و حتی خود شخصیتها بسیار پیچیدهتر از آن است که بتوان درمورد آن به راحتی سخن گفت. موسیقی جانی هم به تناسب همین پیچیدگی، حیرت انگیزتر از همیشه است. او در این آلبوم به شوبرت، شوپن، باخ، دبوسی و حتی بن وبستر (از بزرگترین آهنگسازان و نوازندگان سبک جز) اشارههایی میکند. موسیقی جانی گاه بسیار آرام و عاشقانه میشود و گاه بسیار مرموز و حتی تاریک. ملودیها در برخی جاها بسیار مرموز و معماگونهاند و در برخی جاها بسیار مینیمال و زیبا؛ درست مثل عشق میان آلما و رینولدز؛ همان قدرغیرقابل فهم اما زیبا.
هرچند که در این متن به تعداد اندکی از قطعات این آلبوم جانی گرین وود پرداخته شد، اما نباید از شنیدن تمام قطعات آلبوم او دریغ کرد. برای دانلود و شنیدن این قطعات به این لینک مراجعه کنید.